Alkmaar
Figuur 1. Kaart van Alkmaar
met opgave van bloknummers
zoals die voorkomen in het
Historisch Kadaster Alkmaar
belangrijkste hulpmiddel. De Dienst van het Kadaster beheert een groot aantal registers
en kaarten waarvan er voor dit onderzoek twee van speciaal belang zijn: de
Oorspronkelijke Aanwijzende Ta/els en de Mimtutplans, beide van 1832.1 De Tafels bevatten
voor ieder stuk grond in de stad een perceelsaanduiding, informatie over de eigenaar,
een aanduiding van het soort bebouwing, de oppervlakte, klasse en het kadastraal
inkomen (^belastbare opbrengst) op 1 oktober 1832, de dag waarop het kadaster in
Nederland werd ingevoerd. Een vermelding van de huurwaarde is er niet in opgenomen
maar deze is eenvoudig te berekenen uit de belastbare opbrengst. De aanslag is namelijk
een per type bebouwing vastgesteld deel van de huurwaarde: voor woonhuizen, stallen
en werkplaatsen driekwart en voor pakhuizen en andere onbewoonde eigendommen
tweederde van de (geschatte) huurwaarde. Voor deze studie is gebruik gemaakt van
gegevens uit het Historisch Kadaster Alkmaar, een elektronische gegevensbank op
perceelsniveau waarin ondermeer de informatie uit het kadaster van 1832 en de nog te
bespreken verpondingskohieren is opgenomen.2
De Minuutplans zijn onmisbaar bij het vaststellen van de ligging van een perceel. De
plans zijn gebaseerd op een gedetailleerde opmeting van het Nederlandse grondgebied
en ze geven evenals de Tafels de situatie op 1 oktober 1832 weer. Door middel van de
A= Koorstraat
B= Langestraat
C= Oudegracht
D= Mient
E= Luttik Oudorp
F= Verdronken Oord
G= Bierkade
aa= stadhuis
bb= waag
