3. Onbekende schilder,
De belegering van Alkmaar in 1573
door de Spanjaarden, 1603.
Olieverf/paneel, 160,3 x ^73 en-
Stedelijk Museum Alkmaar
Egmond aan den Hoef en links begint met de Sint Bavo in Haarlem. De schilder heeft
zich ingespannen om een gedifferentieerd beeld van de krijgsverrichtingen èn van het
dagelijks leven te geven. Naast beschietingen zien we ook hier hoe in het Spaanse kamp
wordt gegeten, geluierd en geminnekoosd. Ook is zichtbaar hoe een priester met twee
monniken de kerk van Oudorp verlaat om de troepen te gaan zegenen. De was wordt
gebleekt, een koe gemolken en varkens steken hun kop uit hun kot en worden gevoerd.
Hoe anders van intentie is de schildering die Caesar van Everdingen aanbracht op de
luiken van het grote orgel van de Grote of Sint Laurenskerk (afb. 4). Op het eerste gezicht
lijkt deze voorstelling niets te maken te hebben met het Beleg van Alkmaar. Bij nadere
beschouwing blijkt echter dat de bijbelse voorstelling op die deuren wel degelijk
verwijst naar de 'Victorie die bij Alkmaar begon'.
Uit een contract dat op 16 augustus 1643 werd gesloten, weten we dat de
burgemeesters van Alkmaar met hun stadgenoot Caesar van Everdingen
overeenkwamen dat hij De triomf van Saul na de overwinning van David op Goliath op de