bel lijkt hier ook (redelijk) betrouwbaar. Er blijken in 1597 aan de Laat-
zijde acht huizen te hebben gestaan ter plekke van het latere Hout
markt-complex. Langs de Bloemstraat stonden huizen met de lengte-as
van het dak parallel aan deze straat, hetgeen rijmt met de ondiepe perce
len uit 1820.
Archeologisch onderzoek zal ongetwijfeld nieuwe informatie opleveren
over de eerste aanleg en eventuele wijzigingen van de huizen. Boven
dien zullen de vondsten uit de beerputten meer licht werpen op de
huishoudens. Interessant is, dat de historische bronnen aan de Laat-zijde
een afwisseling van rijkere en armere huishoudens lijken aan te tonen. Ik
verwacht te zijner tijd een bevestiging van dit beeld uit de analyse van
het vondstmateriaal. Aan het einde van de 16e eeuw hebben zich vol
gens de archiefstukken in dit deel van de Laat diverse immigranten ge
vestigd vanuit het omringende platteland (Ursem, Krommenie, Hoog
woud, Oterleek, Boekei), die vermeld staan als "koehouder". We kunnen
ons afvragen, wat dit precies inhield: verkozen in deze oorlogsjaren zelfs
veeboeren de veiligheid van de stadswallen boven het onbeschermde
platteland? Konden ze, zolang er binnen de vesten genoeg ruimte was,
hun bedrijf gewoon voortzetten? Het is niet duidelijk wat we ons bij
deze stadshoeren moeten voorstellen. Drebbels kaart van 1597 geeft wel
aan de westkant van de stad echte boerenstolpen (die er eeuwen later
nog steeds stonden), maar hier aan de Laat schijnbaar gewone burgerhui
zen. Als er toch boeren woonden, waar is de winterstalling voor het vee?
Hier kan het bodemarchief uitsluitsel geven. Wellicht stonden de stallen
eerder aan de achterzijde van het terrein. Aan het eind van de 16e eeuw
werd dit gebied ontwikkeld door het slechten van de stadswallen en de
bouw van huizen langs de gracht.
Langs de Bloemstraat zijn vooral armere huishoudens te verwachten. In
de 16e en 17e eeuw woonden hier onder meer veel havenwerkers en de
straat heette oudtijds dan ook Zakkendragerssteeg.
Het inpassen van de huizen die Drebbel aan de Oudegracht afbeeldt,
blijkt echter problematisch. Tussen Oudegracht 22 en 24 bevindt zich nu
nog een gang. Dit moet de uit historische bronnen overgeleverde Geer-
lofsteeg zijn geweest. Bij Drebbel is hier in 1597 een tuin te zien tot aan
de Oudegracht. Links daarvan tellen we in 1597 een zevental huizen,
waarvan de linker vijf (tot de hoek Bloemstraat) een gevel hebben met
windborden. Wellicht waren dit toen nog huizen met een houten gevel
(en bakstenen zijmuren?). Wanneer we naar de situatie in 1997 (en in
1820) kijken, dan lijkt dit aantal huizen aan de lage kant. De zeven hui
zen zouden namelijk een gevelwand moeten hebben gevormd van maar
liefst circa 55 meter lengte. Hier zal archeologisch funderingsonderzoek
36
