de sleutelstukken, korbelen en consoles was weinig over, namelijk slechts
één geprofileerde console in zeventiende-eeuwse stijl. Op de hoeken
van de voorpui bevonden zich nog de onderste treden van een trapge
vel.
De kleine huisjes aan de Hofstraat zijn vermoedelijk kort na 1575 ge
bouwd. In dat jaar werd de Hofstraat doorgebroken teneinde de nieuwe
huizen langs de Oudegracht te ontsluiten. Langs de gracht waren im
mers de stadsmuren geslecht na de aanleg van de nieuwe wallen langs de
Nieuwlandersingel.
De opgraving, deels bekostigd door de opdrachtgever, hoofdaannemer
en architect en uitgevoerd onder leiding van S. Ostkamp en R. Roede-
ma met enkele vrijwilligers, leverde belangrijke nieuwe gegevens op.
Het hoekpand is vermoedelijk rond het midden van de zeventiende
eeuw gebouwd ter vervanging van een eerder bakstenen huis. In de kel
der van dit huis en ook in een kuil in het achterterrein werd zeventien-
de-eeuws pottenbakkersafval gevonden van eenvoudig rood- en witbak-
kend aardewerk.
Het meest bijzonder waren de resten van een nog eerder huis. Dit huis is
gebouwd direct nadat het terrein was aangelegd door de aanplemping
van een stuk Voormeer met slib en afval. Door latere bouwactiviteiten
was van de zijgevels niets meer aanwezig, maar wel werden delen van de
houten achtergevel en van tussenwanden gevonden. Het huis is minstens
6 meter breed en 13 meter lang geweest en had een vloer van gestampte
klei. Bijzonder is de "binnenhaard" die halverwege het huis werd aange
troffen, een soort woonkamer van 2,5 bij 3,5 meter, voorzien van plan-
ken- en zodenwanden. Deze kamer had een baksteenvloer in visgraat
motief met middenin een stookplaats. Potscherven die werden
aangetroffen zowel in de aanplemping als in de huisresten zelf, dateren
alle uit de tweede helft van de veertiende eeuw. Dit bevestigt de bevin
dingen van de opgraving bij de gesloopte Josephschool in 1994 waar
ook aanplempingen uit deze tijd werden aangetroffen.
Steeds is verondersteld dat de Laat tot in de vijftiende eeuw de zuidelij
ke vestinggracht is geweest. Nu blijkt dat de stad zich reeds in de veer
tiende eeuw verder naar het zuiden uitstrekte. We veronderstellen dat de
eerste stadsmuren direct na de aanplempingen zijn gebouwd, vanaf de
Lindegracht via het begin van de Oudegracht langs het Vijvertje. Wel
licht liep deze uitbreiding door tot omstreeks het Groot Nieuwland.
Binnenkort wordt begonnen met de uitwerking van de opgraving, waar
bij nog meer détailgegevens beschikbaar zullen komen.
Peter Bitter
36
