1
Alkmaar omstreeks 15A0. De vestingwerken zijn grotendeels voltooid. Kaart vanjacob van Deventer.
Omstreeks 1570 werd besloten tot vergroting van de stad en uitbreiding en moder
nisering van de vestingwerken. De fortificatie werd in de jaren 1573-1587, vanwege
de voortdurende Spaanse dreiging, met extra voortvarendheid aangepakt en vooral
in deze jaren ging het stadsbestuur over tot de aankoop van grote hoeveelheden
grond. Tijdens de noodtoestand gedurende het beleg werden veel particuliere ter
reinen met de aanwezige bebouwing voor de aanleg van verdedigingswerken in
beslag genomen en offgedolven ende ojfyebroocken tot preservatie van den stedeDe
eigenaars van deze erven en tuinen met bijbehorende opstallen werden in de mees
te gevallen pas enkele jaren later alsnog door de stad schadeloos gesteld.2
Diverse stadswerken
Naast de aanleg van de fortificatie had het stadsbestuur van oudsher ook bemoei
enis met de ruimtelijke vormgeving van de binnenstad. Binnen de stadswallen
werden regelmatig gronden verworven voor de aanleg en de verbreding van straten
en grachten, en voor de vergroting van marktpleinen (bijvoorbeeld de Vismarkt in
de 16de en de Paardenmarkt in de 17de eeuw). Ook buiten de vestinggracht werden
overigens op last van de stedelijke overheid vaarten en wegen aangelegd ter verbe
tering van de bereikbaarheid van de stad en ook hiervoor was uiteraard de aankoop
van grond noodzakelijk.