1940-197o: Stadssanering en erfpacht
door Hans Koolwijk
Toen wethouder mr. C.A. de Groot in 1940 zijn tweede ambtsjaar inging als de man die
voor onder andere het grondbedrijf verantwoordelijk was, was de gemiddelde grond
prijs in Alkmaar 97,5 cent per m\ De totale oppervlakte die bij het grondbedrijf was
ondergebracht, bedroeg 133.70.15 hectare.
De boekwaarde was 1.073.906,16. In tien jaar tijd was de waarde van de grond in
Alkmaar nauwelijks hoger geworden. Wel had het grondbedrijf in die tien jaar de ver
antwoording gekregen over dertig hectare meer grond. Het bedrijf was met het
Havenbedrijf ondergebracht in de dienst Gemeentewerken aan de Keetgracht. In
totaal werkten in 1940 21 ambtenaren en 33 werklieden bij Gemeentewerken. Twee
ambtenaren hielden zich regelmatig bezig met grondzaken, maar werden ook ingezet
voor andere administratieve werkzaamheden. Het grondbedrijf was een registratieve
afdeling.
Op 1 januari 1940 woonden er in Alkmaar welgeteld 32.816 mensen. Sinds 1934 was de
liberaal Jhr. mr. J.H. van Kinschot burgemeester. Hij werd in het dagelijks besturen
van de stad bijgestaan door de wethouders mr. CA Groot (openbare werken, grond
bedrijf volkshuisvesting) G. van Slingerland (financiën, sociale zaken, personeelsza
ken) en V.P. Keijsper (nutsbedrijven, slachthuis en reiniging). Van Kinschot beheerde
algemene zaken, onderwijs en de keuringsdienst van waren.
Burgemeester Jhr. mr.J.H. van Kinschot
kwam in 1934 in Alkmaar.
Grondspeculatie
De commissie van bijstand van het grondbedrijf
kwam maandelijks in beslotenheid bij elkaar. De
socialist Couwenhoven en de anti-revolutionair
Hoijtink kruisten veelvuldig de degens in de commis
sie. Vooral als het ging om het verkopen van grond aan
ondernemers. Couwenhoven zat nog maar een jaar in
de raad en vond bij de oude rot Hoijtink (sinds 1930
raadslid) weinig weerklank met zijn angst voor moge
lijke grondspeculatie. De schuld van het grondbedrijf
bedroeg in 1940 252.105, plus door de gemeente vers
trekte voorschotten, wat neerkwam op in totaal
