Een onbekende tekening van het interieur van
de Grote Kerk te Alkmaar door Cornelis Pronk
Tot de geliefde kunstgenres in de 18de eeuw behoorde de topografische
teken- en prentkunst. Tal van kunstenaars hebben zich in die periode in
het desbetreffende genre gespecialiseerd en reisden het land door om
aantrekkelijke stads- en dorpsgezichten vast te leggen. Een van de
beroemdste was de Amsterdamse kunstenaar Cornelis Pronk (1691
1759).
Het merendeel van zijn met grote zorgvuldigheid opgezette tekeningen
laat een wereld zien waarin de zon altijd schijnt. De bomen staan volop
in blad. Men ziet hier en daar een groepje mensen rustig wandelen of
met elkaar praten. Ramen en deuren staan open. Soms passeert er een
koets of loopt iemand met een kruiwagen voorbij. Ook in Alkmaar en
omgeving heeft Pronk veel gewerkt.
Behalve talloze tekeningen die de buitenkant van allerlei gebouwen
laten zien, heeft hij ook diverse interieurtekeningen gemaakt. Tijdens het
onderzoek naar de geschiedenis van de Alkmaarse Grote of Sint
Laurenskerk trof ik enkele jaren
geleden in de fotocollectie van de
Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg te Zeist een zwart-wit
foto aan van een mooie, doch verder
onbekende afbeelding van het inte
rieur van het gebouw, die door
Pronk gesigneerd bleek te zijn.
In dit artikel wordt eerst enige
informatie gegeven over de kunste-
naar en zijn oeuvre in het algemeen,
IpjKp vervolgens wordt ingegaan op zijn
werk in Alkmaar en op verschillen
de facetten van de tekening van het
interieur van de Grote Kerk.1
Wie was Cornelis Pronk?
Cornelis Pronk werd op 10 decem
ber 1691 in Amsterdam geboren als
zoon van doopsgezinde ouders en
overleed aldaar op 28 september
1759. Zijn eerste biograaf, Johan van
Gooi, vermeldde in deel twee van
Zelfportret van Cornelis Pronk. Ontleend aan "Pronk
stukken, me delingenblad van de Stichting familiearchief
Pronk", april 1982.
4