overdekt door maaswerk. Bovenin de top, aan de zijde van de Lange- straat, is een kleine burcht (het wa pen van Alkmaar) te zien. Aan de zijde van de Koorstraat is een Ja- cobsschelp aangebracht. Deze schelp is het attribuut van de apos tel Jacobus Maior en werd eertijds door pelgrims vaak als herken ningsteken gedragen. {4} De lege beeldennissen Aan het oostportaal zijn enkele nis sen, bestemd om beelden in te plaatsen. Ook op enkele andere plaatsen zijn ze te vinden: o.a. aan de steunberen van de sacristie en het koor, of aan het nog te noemen noordportaal. De beelden zijn ech ter allemaal verdwenen, vermoede lijk bij de Beeldenstorm van 1566 of kort daarna. Hel westportaal, opgetrokken in rood-gele baksteen met daarboven het uitkramende balgenhuis in rode baksteen. {5} Herenkamer met balgenhuis In de hoek tussen noordtransept en koor bevindt zich een bakstenen aanbouw die jarenlang beneden diende tot vergaderkamer (de "herenka mer") en boven tot balgenhuis ten behoeve van het koororgel uit 1511. Aanvankelijk was er geen sprake van een herenkamer, maar wel van een kleine gevangenis waar o.a. zij werden opgesloten, die zich in de kerk hadden misdragen. Nog in de 17e eeuw werd de ruimte daarvoor ge bruikt, zo blijkt uit een ordebord van 1645 dat nog altijd in de kerk hangt. Nog eerder was er op deze plek sprake van een portaal, dat toe gang gaf tot de kooromgang. {6} Het transeptbeeld van Sint Matthias In de top van het noordtransept bleef een beeld bewaard, voorstellende Sint Matthias. Door zijn hoge standplaats, meer dan 30 meter boven het maaiveld, overleefde het de Beeldenstorm van 1566 en alle latere wijzi gingen aan het kerkgebouw. Matthias is gekleed in een lang gewaad. Bij wijze van herkenningsteken houdt hij een bijl vast (hij werd met een bijl gedood). 22

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1996 | | pagina 22