Beide dijken hebben slechts betrekkelijk kort de functie van primaire waterkering gehad. Al in de dertiende eeuw namelijk werd de Rekere aan beide zijden afgedamd, waardoor de verbinding met Noordzee en Schermer werd verbroken. In het noorden werd vermoedelijk rond 1264 de Rekerdanr gelegd bij Krabbendam van ca. 1264.7 In het zuiden werd omstreeks 1250 de Dijk te Alkmaar gelegd. Niet, zoals de taaie overlevering wil, door Roomskoning Willem II, om bij zijn slot Toren burg te kunnen komen, maar door Geestmerambacht om de oostelijke Rekerdijk te ontlasten. Nog eeuwen later is de Dijk in onderhoud bij Geestmerambacht." Het Geestmerambacht was toen inmiddels nog uit gebreid met Harenkarspel, Warmenhuizen, Eenigenburg, Valkoog en Sint-Maarten. Polders binnen de dijk van Bergen naar Alkmaar De dijk van Bergen naar Alkmaar had in de eerste plaats de functie van waterkering. De afsluiting had echter tevens ten gevolge dat men voor de afwatering van het beschermde gebied had te zorgen. Er ontstond een boezemgemeenschap van de landen tussen de Zanddijk tussen Eg- mond, Castricum en Limrnen, en de Zuurvenspolder in Bergen. De af watering kan direct na de aanleg hebben plaatsgevonden door een spuisluis in de nieuw aangelegde dijk.' Toen na de aanleg van de Krab bendam in 1264 de dijk zijn primaire waterkerende functie verloor, bleef het waterschap als taak houden het boezembeheer. Deze toestand heeft tot ca. 1609 bestaan. Als polderkade bleef de dijk dus nog bijna vier eeuwen zijn functie behouden. Onder welke naam het waterschap in de beginperiode door het leven ging is niet bekend. Het zou "Waarschap pen van de Egmonder- en Bergermeren" geweest kunnen zijn. In de zestiende eeuw komen we het tegen onder de naam "waarschappen van de Brantgen Heinesmolens"."1 Mogelijk is dit waterschap toonaangevend geweest door als eerste in 1408 windbemaling toe te passen. Het heeft nog tot ca. 1609 bestaan en formeel opgeheven is het nooit. De taken gingen over op de polders in het gebied." In verband met een conflict over de omslag van dit waterschap vervaardigde Simon Meeuws van Edam rond het jaar 1544 een kaart van het gebied.12 Door de aanleg van de Rekerdanr en de Dijk te Alkmaar (circa 1250) verlandde de Rekere vrij snel. In 1531 werd de Rekere weer op diepte gebracht, om nu als "Nieuwe Vaart" te dienen voor de aanvoer van het materiaal voor de Hondsbossche Zeewering. De geruisloze opheffing van het waterschap in 1609 hing samen met een grote verbetering van de afwatering van het gebied die bereikt werd door het graven van de "Steesloot" tussen de ringvaart van de Egmon- 22

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1994 | | pagina 20