an Alkmaar t, gevent of narkten. En angevoerde mlaag", een ;trof. Is dit an ook een blijkt in ie- hun belan- nisbare ma- dat uit het trok.8 oncurrentie ilde en wel ebruikelijke proef moest "een korf maakt wor- een aalkub p leverantie inering, die lermeer en oesten "een hor om in- topte luier- rn als proef ver 't hoofd rafenisschil- rvan.12 Een en legt op aal. Die vei- maakt wor- weer opge- ers Neering edrukt14 en in de 17de- de begra- oef voor de wanmakers in vermeld, wat de copiisten - omissie in de 17de - eeuwse keur waarschijnlijk maakt. Deze vermelding van die proef heeft een be zwaarschrift van zeven winkeliers tot gevolg15: wannen, betogen zij, wor den al sinds mensenheugenis in Alkmaar niet meer gemaakt. Ze willen daarom de vrijheid hebben ze te betrekken van elders, zonder verplich ting aan het gilde. Bij gegevens over de afwikkeling betreffende de bezittingen van de gil den vond ik o.a. nog het volgende: in 1803 moest aan Provisionele Commissarissen opgave gedaan worden van de aanwezige gelden. Het Alkmaarse mandenmakersgilde heeft dan 33 gulden, 13 stuivers en 4 penningen in kas.16 In een opgave uit 1810 wordt onder "goederen, ef fecten en geld" vermeld: twee oude doodkleden en vier koperen schil den. Er zijn dan nog zes werkplaatsen.17 Het gildekistje Tot zover de documenten. Je vraagt je af of er tussen 1598 en 1684 geen gilde bestaan heeft. Het lijkt, zeker in vergelijking met andere steden en in deze periode van de grootste economische bloei, niet onwaarschijn lijk. Bovendien werd een meester in een gilde die naar een andere stad vertrok daar ook als zodanig erkend en in het gilde toegelaten; dit was mede een reden voor het oprichten en bestaan van een gilde. Een gilde- kistje, in bezit van het Stedelijk Museum Alkmaar zou, evenals de in 1684 vermelde begrafenisschil- den, op dat bestaan kunnen wij zen. Dit kistje is onmiskenbaar de schatkist, de "bus" van een man- den- en wanmakersgilde. Op de beide zijkanten zijn de in Alk maar gevraagde proefstukken af gebeeld: de 'getopte' luiermand, meestal beschreven als luiermand met een deksel en van veel af beeldingen bekend, en de wan. De voorkant draagt het opschrift: "De segen des Heeren doet voormeeren. 1643". Niet alleen is dit kistje voor zover mij bekend een unicum in Nederland, het is ook een bijzonder aardig object, Kistje ($ildebus) van een mandenmakersgilde. (Sted. Museum Alkmaar) en het mandwerk is er heel ver- 7

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1994 | | pagina 7