belangrijker was- zodat de krachtige geur van de tabak geconserveerd
bleef. Hieraan kon door de productie van onder meer de zilveren snuif
doos worden voldaan, dit met zekerheid ook door de Alkmaarse zilver
smeden. Vanaf 1680 tot 1700 waren deze dozen rond/ovaal van model,
maar nog niet voorzien van een opgelegd scharnier, want de hermeti
sche afsluiting was het belangrijkst.Ten einde het vacuum te voorkomen
werden in de dekselplaquette minstens twee piepkleine gaatjes op nau
welijks waarneembare plekjes ingepriemd. Na 1700 werd het model iets
groter en qua vorm rectangulair met de hoeken iets afgeplat, doch nog
net niet octogonaal. Maar nu wel voorzien van een opgelegd scharnier,
waardoor men de doos beter in de linkerhand kon vasthouden om ver
volgens met de rechterduim en vingers een prise de tabac te nemen.
Een voorbeeld van zo'n snuifdoos is de doos die door Cornelis Croonen
Janszoon, goud-en zilversmid te Alkmaar, gemaakt werd. Deze huwde op
14 december 1646 met Beatrix Daniels op huwelijkse voorwaarden. Hij
werd begraven in 1689. Croonen kwam in 1663 in het Silver Smids Gild
en werd in 1683 tot Deken van dit gilde gekozen. Zijn meesterteken is
een "Vlammend Hart" in uitgesneden contour, in detail "Hart met drie
vlammen". Ook werd hij met nog zeven andere zilversmeden door de
Alkmaarse Burgemeesteren aangesteld tot Vinder, Vrijmeester endeVisi-
tateur.
De stadsregering wilde zich nl. niet langer afzijdig houden en conform
de Ordonnantie van de Edele Groot Mogenden het zilver doen keuren
ten einde het zilvergehalte te waarborgen, zulks eerst na toetsing door
een van de voorbedoelde acht aangewezen leden van het Silversmidsgil-
de, die betrouwbaar en ervaren werden geacht. Want de stad wilde in ri
valiteit tot de andere Hollandse steden haar reputatie behouden; daartoe
moesten alle zilveren voorwerpen alhier geproduceerd (behalve de klei
ne) worden voorzien van Stadskeur, Jaarteller en Meesterteken. De klei
ne voorwerpen werden alleen voorzien van het meesterteken (kleine
keur), weliswaar betrouwbaar, vooral als het voorwerp bovendien was
vervaardigd door een van de acht eerder bedoelde Vrijmeesters endeVi-
sitateurs.
Zo was het niet alleen te Alkmaar, maar ook in geheel West-Friesland
(gehele 17e eeuw), Friesland (17e en 18e eeuw), Amsterdam (tot 1718)
en nog meerdere Gildekamers in Holland.
De snuifdoos door Cornelis Croonen gemaakt.
Het zal ongeveer in 1680 geweest zijn, dat Cornelis Croonen het afge
beelde zilveren snuifdoosje heeft vervaardigd, dat kennelijk van hoog zil
vergehalte is. De vorm is rond/ovaal en het formaat is 6cm x 7cm. Het
15
