Jan Wils neemt een belangrijke plaats in in het overzicht van de Neder
landse architectuurgeschiedenis van de eerste helft van de 20ste eeuw.
Dit pand, dat een tamelijk vroeg werk van hem is, vormt een belangrijk
onderdeel van zijn oeuvre. De van oorsprong Alkmaarse architect Wils
volgde de driejarige avondnijverheidscursus en werkte enige jaren op
het architectenbureau van H.BBerlage (1856-1934). Hier leerde hij het
werk kennen van de invloedrijke Amerikaanse architect Frank Lloyd
Wright (1869-1959). Verder maakte Wils, aangetrokken door de kun
stenaar Theo van Doesburg (1883-1931), gedurende de beginjaren deel
uit van De Stijlgroep. Het gaat te ver om in dit bestek uitgebreid op de
ideeën van De Stijl in te gaan, maar men streefde in deze groep er naar
het subjectieve in een bouwwerk te vermijden. Het verlangen naar mo
numentaliteit werd afgewezen; de architect moest zich uitsluitend rich
ten op de eisen van doelmatigheid en de functionele indeling van de
woning. De gevel werd beschouwd als afsluitende wand die slechts een
ruimtevormende functie had; decoratie werd overbodig geacht.
Het bovenstaande in ogenschouw nemend moet dit pand nog als tame
lijk traditioneel worden beschouwd. Zowel de hoge bakstenen muren
als de plattegronden sluiten min of meer aan bij wat in die tijd gebruike
lijk was. Wel laten enkele details zien dat hij beïnvloed is door het werk
van Wright. De verspringing in de gevel kan begrepen worden als een
poging om de functionele indeling van de woning in de gevel zichtbaar
te maken. Ook het idee om vaste plantenbakken aan te brengen (bij de
ingang en onder de ramen) is afkomstig van Wright. Verder verwijst de
toepassing van horizontale betonnen banden naar het latere werk van
Wils: een ordening van bouwmassa's met verspringende horizontale en
verticale elementen.
De pilasters zijn versierd met reliëfs van Willem C. Brouwer (1877-
1933). Hij was een bekend pottenbakker die in 1901 in Leiderdorp een
werkplaats had geopend, waar hij niet alleen allerlei vazen en servies
goed maakte, maar ook tal van decoraties voor gebouwen (de z.g.
bouwkeramiek). Deze kunstenaar ontwierp ook twee schouwen in het
interieur.
Een ander interessant aspect van deze villa is dat Wils voor het bepalen
van de kleuren in het interieur de hulp inriep van de reeds genoemde
Theo van Doesburg. Of het door Van Doesburg ontworpen, bonte
kleurenschema ooit is gerealiseerd, is twijfelachtig.
Ter illustratie volgt hier een fragment uit de brief die Van Doesburg op
9 september 1917 schreef aan zijn vriend Antony Kok;
"Hal: geel met paarse bespanning. Afgezet met zwart, lambriseering
helder groen. Eetzaal: lambriseering zwart, paneelen grijs, losge-
4
