ordering was
ers', kreeg de
e nog na de
penning met
hvachter der
is er nog een
lint met het
er Gemeente
ïjkswapen en
ift Inspecteur
meentewapen
enningen zijn
kerkelijke of
rste levensbe-
g aangegeven
wijn. Een van
meen gebruik
ndere met di
zal, volgen
DVA op hei
;catalogus ui
ver: 'Diaconit
gebruikt voor
betaling van gas, geleverd via muntgasmeters. De muntgasmeter gaf na
inworp van een munt een bepaalde hoeveelheid gas; meestal 'A m' voor
2 V2 cent. Toen de gasprijs steeg en er steeds bijbetaald moest worden
gingen de gasbedrijven over op gaspenningen. Deze penningen hadden
het voordeel dat men ze verkocht voor de vastgestelde prijs per m3 en
dat men bij tariefsverandering eenvoudig de verkoopprijs kon verande
ren. Om in de meter te kunnen passen hadden de penningen dezelfde
diameter als die van het 2 'A-centstuk. Om te voorkomen dat men dit
56. Gaspenning ter
grootte van een
munt van 2
cent
(0 23,5 mm).
muntje zou blijven gebruiken werd de gaspenning van een inkeping
voorzien. De meeste gaspenningen zijn geleverd door de Rijksmunt in
Utrecht. De Gasfabriek Alkmaar echter bestelde er 300.000 bij de
Rijksmunt in Wenen in drie typen elk voorzien van het gemeentewapen
van het verbruiksgebied (gemeente Alkmaar, Bergen en Heiloo). De
gemeente Koedijk kreeg geen eigen penning met het gemeentewapen;
voor haar werden 400 penningen van Alkmaar voorzien van een centraal
gat. Ook was het een probleem dat de geleverde penningen geen inke
ping hadden en dus moest men in de werkplaats deze zelf aanbrengen.
De gaspenningen zijn pas in 1957 afgeschaft.
Prijspenningen
Als prijs of beloning voor bepaalde prestaties (wetenschap, kunst, sport,
tentoonstellingen, liefdadigheid en dergelijke) worden prijspenningen
uitgereikt. Dit gebruik stamt uit de tweede helft van de 18e eeuw en
komt veelvuldig voor in de negentiende eeuw. De Nederlandse
penningen komen in deze tijd uit een klein aantal fabrieken waar de ene
na de andere penning volgens een vast stramien geslagen werden. Naast
mooie met zorg en vakmanschap ontworpen - penningen, zijn het
vaak voorwerpen die fantasieloos en traditioneel uit de machine rollen.
De prijspenning (ook medaille genoemd) wordt vaak aan vaandels opge-
95