ordering was ers', kreeg de e nog na de penning met hvachter der is er nog een lint met het er Gemeente ïjkswapen en ift Inspecteur meentewapen enningen zijn kerkelijke of rste levensbe- g aangegeven wijn. Een van meen gebruik ndere met di zal, volgen DVA op hei ;catalogus ui ver: 'Diaconit gebruikt voor betaling van gas, geleverd via muntgasmeters. De muntgasmeter gaf na inworp van een munt een bepaalde hoeveelheid gas; meestal 'A m' voor 2 V2 cent. Toen de gasprijs steeg en er steeds bijbetaald moest worden gingen de gasbedrijven over op gaspenningen. Deze penningen hadden het voordeel dat men ze verkocht voor de vastgestelde prijs per m3 en dat men bij tariefsverandering eenvoudig de verkoopprijs kon verande ren. Om in de meter te kunnen passen hadden de penningen dezelfde diameter als die van het 2 'A-centstuk. Om te voorkomen dat men dit 56. Gaspenning ter grootte van een munt van 2 cent (0 23,5 mm). muntje zou blijven gebruiken werd de gaspenning van een inkeping voorzien. De meeste gaspenningen zijn geleverd door de Rijksmunt in Utrecht. De Gasfabriek Alkmaar echter bestelde er 300.000 bij de Rijksmunt in Wenen in drie typen elk voorzien van het gemeentewapen van het verbruiksgebied (gemeente Alkmaar, Bergen en Heiloo). De gemeente Koedijk kreeg geen eigen penning met het gemeentewapen; voor haar werden 400 penningen van Alkmaar voorzien van een centraal gat. Ook was het een probleem dat de geleverde penningen geen inke ping hadden en dus moest men in de werkplaats deze zelf aanbrengen. De gaspenningen zijn pas in 1957 afgeschaft. Prijspenningen Als prijs of beloning voor bepaalde prestaties (wetenschap, kunst, sport, tentoonstellingen, liefdadigheid en dergelijke) worden prijspenningen uitgereikt. Dit gebruik stamt uit de tweede helft van de 18e eeuw en komt veelvuldig voor in de negentiende eeuw. De Nederlandse penningen komen in deze tijd uit een klein aantal fabrieken waar de ene na de andere penning volgens een vast stramien geslagen werden. Naast mooie met zorg en vakmanschap ontworpen - penningen, zijn het vaak voorwerpen die fantasieloos en traditioneel uit de machine rollen. De prijspenning (ook medaille genoemd) wordt vaak aan vaandels opge- 95

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1993 | | pagina 94