Het is echt waar: met geld maak je geld!
Geld is ook een waardemeter: een instrument om de waarde van een
object of een bepaalde dienst uit te drukken. Door gebruik van een
vaste waardemeter, bijvoorbeeld de Nederlandse gulden, kunnen zaken
van zeer uiteenlopende aard met elkaar vergeleken worden. Wanneer
van een produkt de waarde over een langere periode bekend is, kunnen
zelfs onderzoeken naar de stijging of daling van de waarde worden ver
richt.
Doordat de dagelijkse behoeften van de mens inmiddels bijzonder geva
rieerd zijn, kan de maatschappij al heel lang niet meer zonder geld. In
het verre verleden zorgde bijna ieder gezin voor haar eigen dagelijkse
levensbehoefte. Sinds eeuwen is bijna geen enkel gezin meer daartoe in
staat. Het meeste moet worden aangeschaft bij anderen. De maatschappij
heeft hierdoor specialisten gekregen die zich bezighouden met het ver
zorgen van een bepaald soort behoefte. Sommige gezinnen specialiseer
den zich bijvoorbeeld in het verbouwen van bepaalde gewassen of het
telen van vee. Zij gingen meer produceren dan voor de dagelijkse
behoefte strikt nodig was. Het overschot, het zogenaamde surplus, kon
worden geruild zonder dat de hongerdood dreigde. Vanwege hun spe
cialisme hadden deze boerengezinnen geen tijd meer om zelf bijvoor
beeld kleding of schoeisel te maken en moesten zij daarvoor naar
respectievelijk de kleer- en de schoenmaker. Daar zowel de kleermaker
als de schoenmaker ook andere boerengezinnen tot klant hadden, kon er
niet altijd betaald worden met de eigen agrarische produkten. De vaak
kortstondige houdbaarheid van de produkten maakte ook dat er behoef
te ontstond aan een goed en min of meer waardevast ruilmiddel. Geld in
de vorm van munten van goud, zilver of koper bleek bijzonder geschikt.
Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld traditionele vormen van geld als
l.De Kaurischelp -in vee, tabletten geperst zout, snoeren hondetanden of banden met schel-
het Latijn Cyprea
Moneta (moneta
munt)- werd al
rond 1500 voor
Chr. in China ab
betaalmiddel
gebruikt.
Waarschijnlijk
waren ze zo in trek
omdat ze
gemakkelijk te
tellen waren en
bovendien als
vruchtbaarheids-
symbool dienst
deden.
8
