Windwijzers aan Alkmaarse gebouwen (1850-1940) Inleiding Kort geleden kreeg het Alkmaarse Bureau Monumentenzorg van de heer N.J.C. Akkerman een alleraardigst geschenk, n.1. een fraaie wind wijzer, voorstellende het gevleugelde paard Pegasus. Het paard, vervaardigd van gedreven en gegoten zink, is destijds ge maakt ter bekroning van het torentje dat het hoekpand Emmastraat 1 Kennemerstraatweg sierde. Wie het object nauwkeurig bekijkt, ziet dat het lichaam van het paard een zestal gaatjes laat zien. Dat zijn geen slijtage-plekken, zoals men op het eerste gezicht zou den ken, maar kogelgaatjes uit de Tweede Wereldoorlog. Toen het kort voor 1900 gebouwde pand een paar jaar geleden afgebroken moest worden om plaats te maken voor de appartementenflat De Re gentes", bleef de windwijzer gespaard. Windwijzers worden reeds eeuwen lang toegepast in de Lage Landen, waar de wind zo veelvuldig waait. Ie dereen kent wel de grote metalen windwijzers in de vorm van een haan, die vaak al sinds de late middeleeu wen menige kerktoren sieren. Maar ook op andere bouwwerken konden windwijzers worden geplaatst. Naast hanen en andere dierenfiguren (denk bij voorbeeld aan de zwaan die op menige Lutherse kerk te vinden is) kwamen allerlei andere motieven De windwijzer van het gesloopte pand Emmastraat I voor. Geliefd was bij voorbeeld in ons wa terrijke land de windwijzer in de vorm van een scheepje. In Alkmaar pronkt er een op de Ac cijnstoren. Een andere veel toegepaste vorm was de windvaan, al of niet van enige decoratie voorzien. Dikwijls, maar niet altijd, was de windwijzer 26

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1993 | | pagina 26