Wat aan de Verlosserskerk voorafging.
Met ingang van 1 januari 1991 is de Verlosserskerk aan de Oudegracht
als kerkgebouw buiten gebruik gesteld. Voor de Gereformeerde Kerk te
Alkmaar betekent dat de afsluiting van een stuk geschiedenis, dat nauw
met deze plaats verbonden is geweest. De Gereformeerde Kerk van
Alkmaar werd als zodanig gesticht in 1893, maar de geschiedenis van
deze gemeente reikt ruim vijftig jaar verder terug.
Op 2 januari 1893 werd een acte ondertekend van de volgende inhoud:
"De Kerkeraad der Gereformeerde Kerk te Alkmaar A, ten eenre en De
Kerkeraad der Gereformeerde Kerk te Alkmaar B anderzijds,
Met dank aan den Heere zich verblijdend over de vereeniging der
Gereformeerde Kerken in Nederland, die den 17 Juni 1892, in de
Generale Synode dier Kerken te Amsterdam is tot stand gekomen:
Overtuigd, dat het naar den eisch van Gods woord is, om ook plaatse
lijk de eenheid der gelovigen zoveel mogelijk tot openbaring te bren
gen:
Overwegende, dat hier ter plaatse geene reden is om de ineensmelting
nog uit te stellen, maar veeleer sterken drang om haar zoveel mogelijk
te bespoedigen;
hebben ter gelijker tijd en plaats vergaderd te Alkmaar, den 2 Januari
1893, na vooraf ieder voor zich de leden der gemeente te hebben ge
hoord;
Besloten:
Tot de algeheele vereeniging en ineensmelting der aan hunne zorgen
toevertrouwde, tot hetzelfde Kerkverband behoorende, gereformeerde
Kerken ter plaatse."
In de dan aan deze fusie verbonden bepalingen wordt melding gemaakt
van het onroerend goed, dat in bezit is van één van de fusiegenoten. Dit
slaat op het kerkgebouw en de pastorie van de A kerk, gelegen aan de
Oudegracht Wijk D, no. 327, de plaats waar momenteel de Verlossers
kerk staat.
De gemeenten, die zich in 1893 verenigden tot de Gereformeerde Kerk
te Alkmaar, kwamen voort uit twee kerkelijke bewegingen, die in de
19e eeuw van grote betekenis zijn geweest, namelijk de Afscheiding
(1834) en de Doleantie (1886).
Afscheiding, ontstaan en vestiging in Alkmaar.
De afscheiding begon in de provincie Groningen, waar in 1834 de her
vormde Ds. Hendrik de Cock te Ulrum in verzet kwam tegen de hogere
besturen in zijn kerk. Daarmee was hij een exponent van de ontevre
denheid, die leefde onder vele hervormden in die dagen ten aanzien
3
