Ongetwijfeld zal Dekker deze gevelsteen curieus gevonden hebben,
want 10 jaren later schrijft hij daarover in idee 88: "En toch is 't niet
waar, dat gedachten de wereld regeren. Zelfs niet ideeën. Noch "opey-
ne" zoals graaf Willem meende en beitelen liet op 'n steen te Alkmaar,
die nog te zien is, naar men mij verhaalde", (opeyne moet zijn opynene
opinies).
Inderdaad, zelfs heden is deze steen nog te zien. Het huis met de gevel
steen, waar oudtijds het huis van graaf Willem gestaan heeft bevindt
zich in de Koningsstraat hoek Pieterstraat. De Koningstraat heette
vroeger Paardesteeg. Thans is er een bank gevestigd. Multatuli bedoelt
met graaf Willem stellig de graaf van Holland Willem II (1227-1256).
Hij was de vader van Floris V (1254-1296). Floris werd eerst te
Alkmaar, daarna te Rijnsburg hegraven. Hoewel mogelijk de tekst van
graaf Willem II is, lijkt deze steen met z'n zwevende letter T veeleer uit
de 17e eeuw afkomstig. Een slechte letterverdeling is geen uitzondering
op 17e eeuwse gevelstenen.
Overigens zijn aan deze gevelsteen vele veronderstellingen gewijd. Zo
schrijft H. Makkink in de Alkmaarsche Courant van augustus 1918, dat
er alles voor te zeggen is, dat de steen uit de muur van het slot Opijnen,
bij Tiel in Gelderland, afkomstig kan zijn. Een aanverwant van het ge
slacht der Opijnens, wonende te Alkmaar, zou deze familieherinnerin
gen willen bewaren. Maar T.P.H. Wortel, de schrijver van het hoekje
"Oud Alkmaar", heeft gelijk met z'n bewering, "dat de gevelsteen een
opschrift draagt dat tot veel commentaren aanleiding heeft gegeven,
zonder dat een bevredigende verklaring gevonden is".
Interessant is het in elk geval, dat Multatuli aandacht schonk aan deze
steen en daar 10 jaren later, z'n beschouwingen aan vast knoopte.
C.Bij
22