Veel bezoekers willen iets weten over hun voorouders, zij doen
"genealogisch" onderzoek. Men komt ook wel gewoon om eens in oude
papieren te lezen zonder een speciale onderzoeksvraag. Wat het doel
ook moge zijn, alle bezoekers zijn even welkom.
Behalve de archieven van de gemeentelijke secretarieën worden ook de
archieven van de gemeentelijke diensten, bedrijven instellingen
bewaard, zoals: openbare werken, de Latijnse School, de stadsapotheek,
de gezondheidscommissie, de distributiedienst en de huurcommissie.
Maar ook, om er nog enkele te noemen: de Stichting Jachthaven
Akersloot, de Landbouwcommissie te Bergen, Het Gemeentelijk
Electriciteitsbedrijf van Heiloo, het burgerlijk Armbestuur van
Schermerhorn, het Verveningsbedrijf van Koedijk en Sint-Pancras.
Voorts worden er archieven bewaard die oorspronkelijk in het
Rijksarchief in de Provincie berustten. Voorbeelden van deze van het
Rijk "geleende" archieven zijn: de rechterlijke archieven,
weeskamerarchieven, notarisarchieven, en de kerkelijke "doop-, trouw
en begraafboeken. Waterschapsarchieven vinden ook onderdak in het
streekarchief, ze zijn onmisbaar voor ieder die onderzoek naar het
landschap doet. Al deze archieven zijn archieven van overheids
instellingen.
De bewaring wordt geregeld in de Archiefwet. Daarnaast worden ook
archieven van particuliere personen en instellingen bewaard. Ze zijn
van de meest uiteenlopende aard: hofjes, gast- en weeshuizen, gilden en
bedrijven, kerkgenootschappen, families, verenigingen en stichtingen,
kortom: vrijwel het hele maatschappelijk leven vindt zijn afspiegeling
in de bewaarde archieven. Soms is aan dé openbaarheid van
particuliere een beperking opgelegd.
Alvorens de archieven aan het publiek ter inzage kunnen worden
gegeven, moeten ze beschreven en geordend, ofwel: "geïnventariseerd
worden. Inventariseren is wel het archivarissenwerk hij uitstek.
Eigenlijk is het nooit af, de hoeveelheid documenten is zo groot, dat ze
nooit alle afzonderlijk beschreven kunnen worden. Het is al heel wat
dat er op heel veel lange reeksen van documenten indexen zijn
gemaakt. Zo zijn de tientallen meters hoeken met akten van Alkmaarse
notarissen ten tijde van Wortel voorzien van indexen met namen. Aan
de reeds indrukwekkende klappers - een ander woord voor indexen - op
de doop-, trouw- en begraafboeken ("d.t.b.'s") wordt nog altijd hard
gewerkt. Voorlopig is het eind van het toegankelijk maken nog niet in
zicht. Het gebruik van de computer is inmiddels al wel heel gewoon
geworden en dat biedt veel voordeel. Bij het inventariseren moeten
overigens heel wat papieren vernietigd worden. Soms wel meer dan
negentig procent van een archief. Dit lijkt veel, maar het gaat volgens
47
