Voorgevel en stucwerk van Oudegracht 247
Carla Rogge:
1. De voorgevel
Wie in de laatste editie van het "Kunstreisboek voor Nederland, deel
Noord-Holland" (Zeist 1987) de beschrijving van de Alkmaarse
monumentale gebouwen doorneemt, bemerkt dat het pand Oudegracht
247 wordt aangeduid als een "eenvoudig laat-18de-eeuws pand met een
lijstgevel en een schilddak". Voorts wordt melding gemaakt van een
snijraam met alliantiewapen boven de voordeur.
Inderdaad is er bij Oudegracht 247 sprake van een lijstgevel d.w.z. van
een gevel, die aan de bovenzijde wordt afgesloten door een horizontale
kroonlijst. De gevel telt vijf venstertraveeën. De middelste travee
risaleert (springt iets naar voren). Daarin bevindt zich de voordeur,
waarboven zich het snijraam met het alliantiewapen bevindt. Rond de
voordeur en bovenlicht is een monumentale omlijsting aangebracht.
De vraag doet zich echter voor of het zojuist beschreven geheel
inderdaad "laat-18de-eeuws" is.
Er is helaas geen jaartalsteen om ons informatie te verschaffen en
schriftelijke documenten over de bouw ontbreken. Maar bekijken we
de gevel nader, dan valt op dat de detaillering van de fraaie bewerkte
houten kroonlijst helemaal niet laat-18de-eeuws aandoet. Integendeel,
de drukke stijl waarin de vier consoles van de kroonlijst gedecoreerd
zijn, is de Lodewijk XlV-stijl. Deze werd toegepast in de eerste helft van
de 18e eeuw, niet in de tweede. Soortgelijke consoles treft men ook aan
op de kroonlijst van de voordeuromlijsting. Ook elders in Alkmaar kan
men aan diverse panden vergelijkbare houten consoles met rijk
snijwerk in deze stijl vinden b.v. aan de voormalige Stadstimmerwerf
op de hoek van de Keetgracht en Oudegracht.
Maar niet alleen de consoles tegen de beide kroonlijsten zullen uit de
eerste helft van de 18de eeuw stammen, ook de kleine boogvormig
gesloten groeven, gevuld met een smal acanthusbladmotief, waren juist
in de eerste helft van die eeuw een geliefd motief. In Alkmaar treffen
we het o.a. aan op de kroonlijst van het monumentale pand
Leeuwenburg (Mient 23) uit 1707 en op de kroonlijst boven de
toegangspoort van het Wildemanshofje aan de Oudegracht uit 1714-
Er zijn meer details die wijzen op een ontstaan van de gevel van
Oudegracht 247 in de eerste helft van de 18e eeuw. Rij voorbeeld de
wijze, waarop langs de onderrand enkele rijen bakstenen bij wijze van
plint iets (ca.1 cm) naar voren springen. Een vergelijkbare plint van
enkele lagen bakstenen, die naar voren springt is aanwezig bij het reeds
21
