4
Kraagsteen: kop van
een man
Détail van een hout-
snede uit een mis
saal, in 1520 gedrukt
door Thielman
Kerver te Parijs
ten op een hoogte van ruim 16 meter en zijn met het blote oog wel te
zien, maar om de voorstelling te kunnen onderscheiden, is een verrekij
ker aan te bevelen.
Wat is er op de drie kraagstenen "met mensen" afgebeeld? Een ervan
geeft een mensenhoofd te
zien, misschien een portret,
maar eerder een karakter, een
mensentype. Welk type is
niet uit te maken, want deze
foto, de enige die bekend is,
is voor de restauratie geno
men en geeft door de afblad
derende verf geen goed
beeld.
De tweede kraagsteen is inte
ressanter, want hij vertoont
één kop met drie gezichten.
De betekenis hiervan kan
heel verschillend zijn. Sedert
de middeleeuwen wordt een
dergelijke kop soms gebruikt
om de heilige Drieëenheid
(God de Vader, God de Zoon
en God de heilige Geest) uit
te heelden. De drie gezichten zijn dan vrijwel altijd identiek en hebben
een ernstige, verheven uitdrukking, waar-
ÏWLl' toe °-a- de baarden en de haartooi bijdra-
(f gen. De foto waarop van het gezicht aan
W <vk-l1 de rechter kant alleen het linker oog, de
(fe nl neus en 'ets van de lippen zichtbaar is, da-
Hui J L teert ook van vóór de restauratie, maar
'\iY ^JL jk laat toch duidelijk zien, dat dit geen voor-
stelling van de Drieëenheid is. Wat dan in
aanmerking komt, is de weergave van al-
1^- vd rfy'v VDj. lerlei gemoedstoestanden of emoties. B.v.
zoiets als: Jantje lacht en Jantje huilt, met daartussen het neutrale:
Jantje weet nog niet, wat het worden zal. Een goede foto van een derge
lijke kraagsteen uit de Grote Kerk (ook geen Drieëenheid) maakt het
voorgaande wellicht wat duidelijker.
Van de derde kraagsteen is na het schoonmaken een gipsafgietsel ge
maakt en dit heb ik, om een volledig beeld te krijgen, van drie kanten
gefotografeerd. De voorstelling is wel ongewoon, wat onsmakelijk zelfs