- voor het hele land. De plans zijn vooral van belang, omdat zij de ruimtelijke ordening weer geven voor de ingrijpende veranderingen die na circa 1850 tot stand kwamen als gevolg van de sterke bevolkingsgroei, de industrialisatie en de ruilverkavelingen. Ze geven daarom op veel plaatsen nog in detail de toestand weer, zoals die daar al eeuwen bestond. De bron is voorts uniek, omdat hier voor het eerst een gedetailleerd kaartbeeld wordt gecombineerd met een uitgebreide registratie van alle eigenaren. Een verbinding met de huidige toestand bestaat omdat sinds 1832 alle wijzigingen in percelen en de eigenaren ervan - met verwijzing naar de voorgaande toestand - tot op de dag van vandaag door het Kadaster nauwkeurig zijn bijgehouden en bewaard in de kadastrale archieven. Deze atlas kan dan ook worden gebruikt bij velerlei soorten onderzoek: - historisch-geografisch onderzoek naar de nederzettingsgeschiedenis en de ontwikkeling van het landschap; - onderzoek naar de eigendomsverhoudingen, gebruik en waarde van de grond, rechten op gronden en wateren; - onderzoek naar de ontwikkeling van de landbouw en industrie; - onderzoek naar de geschiedenis van woonhuizen, monumenten, mo lens en andere gebouwen; - identificatie en beschrijving van de afbeeldingen op oude kaarten, topografische prenten of foto's; - genealogisch onderzoek. Rij het atlasdeel Alkmaar zijn van de kaarten van het centrum en enke le gebieden buiten de singel in verband met de dichte bebouwing aldaar ook reproducties op grotere schaal (ca. 1 1785) afgedrukt. De kaarten worden voorafgegaan door een uitvoerige historische inleiding over het Kadaster en de situatie in Alkmaar rond het jaar 1832. Een aantal staten en tabellen geeft een goed overzicht van de verdeling van het bezit aan onroerend goed. Dan volgt de volledige lijst van alle 3896 kadastrale percelen die de gemeente in 1832 telde, met een speci ficatie van de eerdergenoemde gegevens over elk perceel. De namen van alle eigenaren zijn bovendien opgenomen in een aparte alfabetische lijst. Met behulp van deze index kan men in één oogopslag zien welke percelen een bepaald persoon ter plaatse bezat en hoe groot de totale oppervlakte en de belastbare opbrengst van diens bezit was. Indices op namen van straten, grachten en gebouwen en op beroepen en woonplaatsen (buiten Alkmaar) van de eigenaren completeren het geheel. 14

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1990 | | pagina 16