Anders is het gesteld met het tafereel uiterst rechts, voorstellende een
leeuw waarachter een klokje. Maar opnieuw brengt Ripa (1644, p. 589)
uitkomst. Eén van de symbolen die hij voor de Vigilanza (waakzaam
heid, wakkerheid) geeft, is "een leeuw, alsof hy met open oogen sliep".
Daarbij een "kloxken".
Tot besluit
Een zo gecompliceerd ensemble van zinnebeeldige voorstellingen komt
men ook in de 18de eeuw alleen bij bouwwerken tegen, waarvoor zeer
veel geld beschikbaar was, en waar een geleerde opdrachtgever aanwe
zig was. De zinnebeelden hebben steeds op goede eigenschappen en
deugden betrekking. Toch waren de opdrachtgevers, hoezeer ze blijkens
de voorstellingen in en aan hun bouwwerken het deugdzame in het le
ven voorop stelden, in werkelijkheid niet allemaal even deugdzaam.
Wie het verhaal van C.W. Bruinvis, waaruit ik in het begin gegevens
ontleende over de opdrachtgever Simon Schagen, kent, weet dat ook
het privéleven van die Simon Schagen niet vlekkeloos verliep. Na de
dood van zijn eerste vrouw, Cornelia Kracht in 1728, huwde hij in 1729
voor de tweede maal, en wel met Geertruida Theodora Clasina Vijgh,
een rijke weduwe. Zij bracht bij haar huwelijk haar bezit niet naar
Simons huis, waarop deze haar 's nachts bestal. Tot de zaken die hij
meenam, behoorde een kabinetje, "waarin eene waarde van drie ton
aan obligatiën" was opgeborgen. De zaak kwam voor de rechter, en dat
zal niet bepaald bevorderlijk zijn geweest voor het aanzien van de man,
die zijn huis met zoveel zinnebeeldige voorstellingen van goede eigen
schappen en deugden had doen opsieren.
Naschrift:
Zonder de belangstelling voor en de medewerking hij mijn onderzoek
naar de betekenis van de voorstellingen aan de erker van het Moriaans-
hoofd, gegeven door het bureau Monumentenzorg van de gemeente
Alkmaar, was dit verhaal niet op deze wijze tot stand gekomen. Mijn
speciale dank gaat uit naar de heer P. Verhoeven en de heer J. Elsinga.
Laatstgenoemde zorgde voor de foto's.
Carla Rogge
9
