nde eeuw.
ersierd door
driehoekjes
braamnop-
staat op een
eeuw in de
ior, waarvan
betreft hier
vervaardigd
tngs geribde
ring worden
ifgebeeld bij
iuw glas, fig.
ok deze gla-
exen die zo
uit de twee-
Jen van een
as en waar-
zcerijen, ge-
irmige flesje
lesje diende
etroffen. De
onderste ge-
;e pijpekop-
r en put wa-
se pijpindus-
n geld in de
:ers probeer-
kt het grote
r de merken
illen. Zo ko-
"Tabak stilleven" ver
vaardigd door H ubert
van Ravesteyn
(1638-1691).
Links op het schilderij
is duidelijk een zoge
naamde "kometen-
beker" te zien.
Op tafel liggen de
lange Goudse pijpen,
zoals die werden ge
bruikt door de heren
van het Gruttersgilde.
men wij vijf merken met een anker tegen, die alleen van elkaar zijn te
onderscheiden door bijvoorbeeld een kroon ot ander bijgeplaatst teken.
Wanneer men deze regels strenger gaat hanteren, komen er meerdere
onderwerpen in de beeldmerken. Tussen ongeveer 1690 en 1740 komen
er een groot aantal figuurmerken in gebruik, zoals we die ook op de pij
pen uit de Doelenstraat aantreffen.
Talloze knoeierijen brengen de Goudse pijpindustrie in discrediet, met
als gevolg dat in 1739 na een verzoekschrift van de stad Gouda de
Goudse pijpenmakers toestemming kregen tot het zetten van een bij-
merk in de vorm van het wapen van Gouda. Dit merk werd meestal ge
plaatst in de hiel van de beste kwaliteitspijpen (zie fig. 18). Het succes
van dit merkje was niet zo erg groot, waarna besloten werd tot het
plaatsen van de letter S naast het wapenschildje op de hiel van de pijp.
Vanaf 1793 blijft het wapenschild op de zijkant van de hiel van de pijp
of op de ketelzijden voorkomen, iets wat tot in onze eeuw zal voortdu-
17
