geb. 8-8-1866. Deze woonde met zijn gezin op het adres Kinheimstraat 28, later Luttik Oudorp 62a. Tjaden was meelevend lid van de Her vormde gemeente, waar hij ook enkele functies vervulde. Zo was hij in 1914 benoemd in de Commissie tot de zaken van de Diaconie. Deze commissie organi seerde jaarlijks de inzameling van gelden onder lidmaten van de kerk. gelden, die nodig waren voor steunverlening. Verder werd hij op 4 maart 1915 benoemd als voorlezer in de Kapelkerk. De functie van voorlezer hield in, dat hij de liederen, die gezongen werden, opgaf en inzette en verder dat hij voor of tijdens de dienst bepaalde schriftgedeelten had voor te lezen. In 1917 werd hij in dezelfde functie benoemd in de Grote Kerk. De Hervormde gemeente was in die tijd en nog lang daarna verdeeld in een vrijzin nige- en rechtzinnige richting. Jarenlang hadden deze elkaar fel bekantpende par tijen gestreden om de macht. Sinds 1912 waren de vrijzinnigen erin geslaagd deze te verkrijgen doordat ze een meerderheid hadden in het Kiescollege, dat kerkeraads- leden en predikanten verkoos. De vier predikanten waren in 1918 nog allen recht zinnig, maar de kerkeraad werd sinds enkele jaren in meerderheid bezet door vrijzinnige leden. De vrijzinnige richting was politiek voornamelijk liberaal getint. Tjaden behoorde tot de rechtzinnige groe pering. In 1918 kreeg hij een conflict met de ker keraad, dat rechtstreeks voortvloeide uit de politieke stellingname van hem en zijn vrouw. De roerige periode begin 1918 De economische toestand in ons land aan het eind van de eerste Wereldoorlog was uitgesproken slecht. Er heerste veel werk loosheid. Dit gevoegd bij de steeds nijpen der wordende voedselsituatie gaf aanlei ding tot veel ontevredenheid, vooral onder de werkloze arbeiders, die onder slechte omstandigheden leefden. In Alkmaar werd een Steuncomité voor werklozen opgericht onder auspiciën van de burgerlijke gemeente, dat gemeente lijke subsidie uitkeringen aan werklozen verschafte. Deze steun was maar karig. Wekelijks 5,-aan een ongehuwde, 8,50 aan man en vrouw, plus 0,75 per kind. Verschillende politiek gekleurde comité's probeerden in deze uitkeringen enige ver betering te brengen. Naast R.K.-, Prot.Chr.- en Soc.Democratrische comi té's bestond er ook een Revolutionair Socialistisch Werkloozen Comité. In dit laatste speelde mevr. Tjaden-v.d. Vlies een belangrijke rol. De Alkmaarsche Courant van 9 januari 1918 geeft een verslag van een openbare vergadering door dit comité, daags tevoren in de Harmonie gehouden. Daar had mevr. Tjaden het woord gevoerd en als eis van het comité naar voren gebracht: uitkeringen van het volle loon dat men tevoren verdiende. Een citaat: "Waar de bezittende klasse de oorzaak is, waar zij den oorlog heeft ontketend, daar is het haar zedelijke en christelijke plicht den werkloozen arbeiders "het volle pond" te geven. Daarom wijken wij niet af van den eisch: de honderd procent. Als de bezittende klasse en de middenstand (welke laatste de arbeiders nog meer ver guist dan de eerste) vragen: Is het niet mooi, dat een jonge kerel die maar langs de straat zwabbert 5,- krijgt? is ons ant woord: Nee, dat is een misdaad. Tot de christelijke arbeiders zegt zij: Er was een tijd dat de arbeiders, die uit God leefden vooraan stonden. In uw Bijbel staat "Met God spring ik over een muur", de christe lijke arbeider van thans springt met God nog niet over een klein schuttinkje." Aan het slot van de vergadering werd met algemene stemmen deze motie aangeno men: "De vergadering van werkloozen, gehouden op 8 januari in de Harmonie, herhaalt de vroeger gestelde eischen van produktief werk. met garantie van het loon. onmiddelijke beschikbaarstelling van brandstoffen, controle op arbeid en uitkeering, legt den vollen nadruk op den eisch dat deze week aan de arbeiders 75 procent van het loon wordt uitgekeerd en een snelle opklimming tot 100 procent met een vaststelling van een minimumgrens." Bij het sluiten van de vergadering werden de aanwezigen opgewekt deel te nemen aan een demonstratieve optocht voor het stadshuis a.s. zaterdag als de eisen niet ingewilligd zouden worden. Het werd die bewuste zaterdag behoorlijk roerig in de Langestraat. Honderden werklozen hadden zich met een groot aan tal vrouwen van het Revolutionnair Socia listisch Comité voor het stadhuis verza meld, waar het steuncomité zijn uitkerin gen deed. Toen de uitkeringen van verschillende per sonen bekend werden was de verontwaar diging groot en werd een delegatie afgevaardigd naar de burgemeester. Deze bestond uit de dames Tjaden-v.d.Vlies, 822

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 1987 | | pagina 6