DE VAN SPEYKTOREN TE EGMOND AAN ZEE
door Th.P.H. Wortel
f
-
Een 18e eeuwse prent van het dorp Egmond
aan Zee met links op het duin een grote en een
kleinere vuurboet.
Voorgangers
De machtige vierkante toren van de St.
Agneskerk ging ten onder tengevolge
van hevige stormen. Een zware noord
wester joeg op 27 november 1741 de zee
zo hoog op dat de fundamenten gedeel
telijk ondergraven werden. De westelijke
helft van de toren stortte in de kolkende
golven. De oostelijke helft met op haar
top het platform bleef als door een won
der nog staande, totdat een nieuwe storm
haar velde op 7 april 1743. Het daarach
ter staande kerkgebouw, in dienst van
de Hervormde gemeente, was mede ten
ondergang gedoemd, evenals en groot
deel van het middeleeuwse dorp.
Het verdwijnen van de monumentale
toren betekende een ernstig verlies,
vooral omdat hij een paar eeuwen lang
de schippers en vissers overdag tot baken
had gediend, 's Nachts werd die taak
waargenomen door een op een nabij
gelegen duintop gebouwde vuurboet,
een stenen bouwsel waarin een met hout
(later steenkool) gestookt vuur werd
onderhouden.
Reeds in 1744 werd niet ver van de plek
van de verdwenen toren een baak opge
richt. Blijkbaar een tweede vuurboet. In
1767 is sprake van een nieuwe vuurbaak,
door de commissaris der pilotage te
Amsterdam aanbesteed en toegewezen
aan de Alkmaarse timmerman Jan Stuyt.
Deze moest waarschijnlijk de eerste oude
vuurboet vervangen.
De merkwaardige aquarel van J. A. Cres-
cent, bewaard in het Alkmaarse
gemeente-archief en gedateerd 8 maart
1813, geeft, zoals op de achterzijde staat,
een afbeelding van "de baak van
Egmond aan Zee", maar laat in het mid-
790
