Het jaar 1925
REDEVOERING DOOR J.J.SCHILSTRA OP 10 DECEMBER 1985 BIJ
HET ZESTIG JARIG BESTAAN VAN OUD ALKMAAR
TEKST: DRS.W.A.FASEL
Hoe zag de wereld eruit in 1925, het jaar waarin de
Vereniging Oud Alkmaar werd opgericht?
In 1925 was de Eerste Wereldoorlog nog maar 7 jaar
voorbij. Deze oorlog, die de wereld cp zijn grondvesten
deed schudden en tijdens welke miljoenen mensen omkwamen,
deed veranderingen ontstaan die blijvend zouden zijn, ook
in Nederland. Al was ons land buiten de oorlog gebleven,
toch raakte de oudere generatie nimmer uitgepraat over het
barre leven aan de grenzen en de voedseldistributie. Ik
moet bekennen dat ik als jongetje die verhalen
stomvervelend vond. Maar goed, het vechten was voorbij,
doch de gevolgen bleven lang zichtbaar, zo was in 1925 de
schuldenkwestie nog steeds niet geregeld. Duitsland moest
zware herstelbetalingen opbrengen, ter garantie waarvan de
geallieerden het Roergebied en het Rijnland in pand namen.
De Russen en Polen hadden schulden aan Frankrijk, maar
Frankrijk, Italië en Engeland hadden schulden aan de
Verenigde Staten. De terugbetaling vlotte niet erg en er
was nogal wat aversie tegen de Amerikanen, die weinig
verliezen hadden geleden en schatrijk uit de oorlog waren
gekomen en het nu hun verarmde bondgenoten erg lastig
maakten.
In de Eerste Wereldoorlog legden voorts nogal wat
monarchieën het loodje. Rusland, Duitsland en Italië zijn
de bekendste voorbeelden, maar ook in andere landen
gebeurde dit. Polen met Piloedsky, Hongarije met Horthy,
Portugal met Salazar en Griekenland met Pangalos werden
even zovele dictaturen. Oostenrijk werd een republiek en
in Joegoslavië trok Koning Alexander alle macht aan zich.
Met het Rusisch voorbeeld voor ogen ontstonden met name op
de Balkan, maar ook op vele plaatsen elders in de wereld,
sterke oorrmunistische partijen, die het de regeringen
moeilijk maakten en soms tot opstand overgingen.
De tijd waarover wij spreken werd "the roaring twenties"
genoemd. De tijd van wilde feestvreugde na de
verschrikkingen van de oorlog. De tijd waarin de auto,
radio, film, jazzmuziek, mode en sport greep kregen op de
767
