Door het bestaan van de hofjes
was een bepaalde categorie van de
op sociale zorg aangewezen bevol
king: de fatsoenlijke vrouwen
(soms ook mannen) van gevorderde
leeftijd min of meer „onderdak".
Het waren de stille armen uit de
kleine burgerij die in hun arbeid
zame jaren nog juist voor zich zelf
hadden kunnen zorgen, maar bij
het wegvallen van eigen arbeid of
van de kostwinner, terugvielen op
hulp van anderen. Deze tak van
armenzorg was ingeburgerd en
bleef in de „strijd om de armen
zorg" grotendeels buiten schot.
Hoewel er ook hofjes zijn die nog
dateren van voor de reformatie, in
Alkmaar het Huis van Zessen en
het hofje van Paling en van
Foreest, kan toch gezegd worden
dat het hofje een typisch produkt
is van de stedelijk-burgerlijke
welvaart in de rijke en machtige
Republiek der Verenigde Nederlan
den, waarin Holland onbetwist de
boventoon voerde. In dat Holland
was Alkmaar, de hoofdstad van
het Noorderkwartier, een belang
rijke stad. Weliswaar zijn hier niet
zoveel en zo indrukwekkende
hofjes als in Amsterdam, Leiden
Overdekte galerU in het Hofje Splinter.
of Haarlem, maar de Alkmaarse
hofjes dragen op dezelfde wijze bij
tot het aanzien van de stad.
Sommigen zijn inderdaad monu
menten die niet in het stadsbeeld
gemist kunnen worden. Om deze
zichtbare waarde en om de
tastbare herinnering aan een cul
tuurhistorische ontwikkeling op
het gebied van de maatschappelijke
zorg zijn de hofjes het waard om
in stand gehouden te worden.
COLOFON
De ad-hoc commissie „Tentoonstelling Alkmaarse Hofjes" bestond uit
de volgende leden: mevr. A. Pijper-Valkhof (Stichting Dienstverlening
Alkmaar), mevr. A.M. Feld (Stedelijk Museum Alkmaar), J.J. Schilstra
en H. Koolwijk (Vereniging „Oud Alkmaar"), J.H. Rombach (Gemeen
tearchief Alkmaar), J. Elsinga (Fotoclub NIVON), L.M.F. Landzaat
(Monumentenzorg gemeente Alkmaar), J. Barten (Volkshuisvesting
gemeente Alkmaar).
Redactie-commissie themanummer: mevr. A. Feld, L.F.M. Landzaat,
J.H. Rombach, H. Koolwijk (tevens eindredactie/lay-out). Zetwerk:
Composerzetterij Jan Nierop. Druk: Grafisch Centrum Hofman.
517