de marine van alkmaar
in 1521 S. H. VAN DRUNEN
De stadsrekeningen van Alk
maar van 1521 bestaan niet meer.
Wel zijn er kleine fragmentjes
papier op een waarvan de treso-
rier, de schatkistbewaarder, ge
rechtigd wordt of zoals men toen
zei „geordonne ert werd", om te
betalen aan Lange Jan de Smit,
hij woonde op het Ritsevoort
„eeh somme van negenthien
stuyvers voor ijzerwerk aan t
huysken daer de baerse inne
lijt."
Wat is een baarse?
Dat blijkt o.a. uit de resolutien
der Staten Generaal van 1528.
„Die van 's Hartoghenbossche
begeeren dat die van Hollant ee-
nige Scepen of Roeij baarsen tus-
schen Den Bosch en Gorkum
laten varen om den stroom te
vrijen. Dat wil zeggen vrij te
maken van kapers of roovers."
De baarse is al veel ouder want
in 1435 wordt in Middelburg het
„baerds huus" afgebroken, dat in
de haven stond.
Maar-er zijn nog oudere gege
vens beschikbaar.
De stadsrekeningen van De
venter wijzen aan, dat men daar
in 1372 bezig was „eijnre baersen
te laten maken", in 1373 geeft
men geld voor „knarreholt daer
men die baerse af maken solde."
In 1376 brengen die van Deventer
de Heer van Bronhorst weg naar
Campen met 30 mannen in de
baerze „dat was des Sonnen-
daechs na Sente Remigius."
De Baarse was dus een soort
galei met aan iedere kant 15
roeiers en in het midden plaats
voor eventuele schutters. De
boot was open en werd niet zo
veel gebruikt en daarom werd er
in Alkmaar een botenhuis voor
gebouwd en deze werd met ijze
ren sloten, gemaakt door Lange
Jan, gesloten.
Bronnen:
Stads Archief no 578.
Res. Staten Generaal. 1528. bl 75.
Stads rek. Middelburg in Archief
Zeeuws Gen. Deel 5.
Cameraars rek. Deventer. Deel 3,4
en 6.
163
