de waag wordt eindelijk
gerestaureerd H. KOOLWIJK
In 1968 kwam de restauratie van de toren van het Waaggebouw ge
reed. Na vier jaar verdwenen eindelijk de lelijke steigers die voor de
restauratie een noodzaak waren. Wie dacht dat het Waaggebouw na
deze bouwkundige ingreep weer in goede staat zou verkeren, komt
bedrogen uit. Een bezoek aan het interieur van de waag, slaat alle
verwachtingen de bodem in. Een desolate toestand overheerst, waar
in de aangepakte toren schril afsteekt tegen de half vergane vloeren
en verrotte balken.
Aan deze toestand zal snel een einde komen. Het Monumenten
jaar 1975 zal in de analen van Alkmaars geschiedenis ingaan als het
jaar van de toestemming tot restauratie van het Waaggebouw. Eén
van Alkmaars belangrijkste monumenten. Het silhouet van de binnen
stad wordt al eeuwen mede bepaald door gebouw tussen Voordam en
Houttil. Zes eeuwen geleden stond op de plaats van het Waaggebouw
al een belangrijk gebouw: het Heilige Geesthuis. Een kerkgebouw
dat veelal onderdak bood aan armlastige burgers en ..passanten" die
in 't Heilige Geesthuis „van aalmoes en spijs" werden voorzien.
Het duurde tot enkele jaren nadat de Spanjaarden in 1573 bakzeil
haalden, voordat werd besloten het kerkgebouw te verbouwen en uit
sluitend te bestemmen tot waaggebouw. Het standpunt „de gebruiker
betaalt" werd door de stadsbestuurders met enthousiasme gehanteerd.
Degenen, die hun kaas lieten wegen betaalden, natuurlijk weegloon.
Gezien de grote hoeveelheden kaas 500.000 pond per marktdag)
waren de opbrengsten aanzienlijk.
Meer en meer werd het waaggebouw het handelscentrum van Alk
maar. Meer en meer ontstond ook de behoefte aan ruimte rond het
pand. De beperkte ruimte rond het gebouw werd dan ook met de
regelmaat van de klok uitgebreid door het slopen van panden. De
lange lijst van slopen en bouwen zullen we u maar onthouden.
Een belangrijke verbouwing was die in 1884, toen de voorgevel aan
de zijde van de Voordam werd verbouwd. Een argeloze voetganger
werd tijdens deze bouwkundige ingreep door een plank getroffen en
overleed terplaatse. Het tegeltableau in de voorgevel werd in 1891
aangebracht, terwijl twintig jaar later de alweer gesloopte Klei
ne Waag aan de noordzijde van het Waagplein, evenals drie urinoirs,
werden gebouwd.
De Kleine Waag verdween en een tijdelijk VVV-gebouw verscheen
31
