geweest, en van de twee overigen had er een een andere academische studie
voltooid, namelijk Abraham Kuyper, die doctor in de Theologie was. Het
negental wordt gecomplementeerd door Hendrikus Colijn, net als Willem
Schermerhorn een boerenzoon, en ook weer net als hij afkomstig uit een
polder, te weten de Haarlemmermeerpolder. Colijn had geen academische
opleiding genoten, maar had niettemin zijn stempel weten te drukken op de
Nederlandse politiek tussen de beide wereldoorlogen. Schermerhorn, die in
Delft civiele techniek had gestudeerd en daar ook gepromoveerd was, was
dus de eerste ingenieur die premier van Nederland werd - en zou tot op
heden de enige ingenieur blijven die het hoogste politieke ambt in Nederland
heeft bekleed.
Maar een andere achtergrond van Willem Schermerhorn bij zijn
ambtsaanvaarding was veel opmerkelijker: hij had tot dan toe geen politieke
functies bekleed. Vrijwel alle 20e eeuwse premiers hadden bij hun aantreden
of al deel uitgemaakt van de Tweede Kamer, of waren al minister in een
voorafgaand kabinet geweest. Voor Schermerhorn gold dat niet, en dus
dringt de vraag zich op waardoor en onder welke omstandigheden
Schermerhorn premier heeft kunnen worden. Met die vraag wil ik mij in deze
lezing bezig houden.
De 'Zuiderhoeve' aan de Zuidervaart waar Willem Schermerhom geboren is.
Uit: 'Schermerhom, een dorp een familie Westfriese geslachten XXXII.
Samengesteld door Joop Ludeke.
162
