De tweede ontstond op den 11 November des jaars 1657 waar door 70 of
80 huizen wierden verslonden. De derde was in het jaar 1674 op den
25 July, die 73 zoo woon-als pakhuizen door zynen gloed verteerde,zoo
dat dit Dorp in ruim twintig jaaren by na geheel door het vuur is vernietigt
geworden en echter zoo fraai hersteld dat het zelve schynt als een Phenix
uit zyne assche verrezen te zyn
Waarmond spreekt dan waarderende woorden over de Rijpers.
Het is in t kort door welvaart opgestegen
De inbooreling toont door verscheide wegen
Zyn wakk ren aart om 1 huis wel voor te staan.
Deez zoekt zyn winst in hennip, die in 't graan,
Een ander voegt zich by de maatschappyën
Dergroote-en die kleene visscheryën,
De Haring- en de Walvisvangst. Deez weet
Zyn voordeel in t verzorgen van de vleet
En 't ma aken van kwarteelen uit te vinden.
Een vyfde duiftzich t bouwen onderwinden
Van Schepen en het geen daar toe behoort.
Een zesde zet zyn winkelneering voort
Van lyftogt voor een menigte van zielen
Die zich vol vuur begeeven op de kielen
Geschikt naar t Noord, daar de Ysbeer afgevast
Van honger huilt en in dien nood en last
Zyn eigen bloed tot onderhoud moet zuigen.
En zo gaat het nog een poosje door. Waar met enige minachting eerder
werd gesproken over andere Eilandbewoners daar weet Claes Bruin nu van
geen ophouden om de nijvere Rijpers de hemel in te prijzen en ik denk dat
veel Rijpers toen en nu toch raar opgekeken zouden hebben bij de
vergelijking van De Rijp met het Paradijs. De werkelijkheid was dunkt mij
toch iets anders.
De rondtocht om de Eilandspolder is hiermee nu wel afgesloten en ik
besluit weer afscheid te nemen van het gezelschap. Ik berg het beduimelde
exemplaar uit 1731 weer op in de donkere lade waarin het jaren lang gelegen
heeft. Tot een van mijn nazaten er wellicht zich weer in gaat verdiepen en er
met geheel andere ogen naar kijkt.
Hans Keuning
196