8. H. Kaptein, Het Schermereiland. Een zeevarend plattelandsgebied 950-1800
(Bergen 1988) p. 94; P. Visser, Doopsgezinden en de Gouden Eeuw van De Rijp.
Dat Rijp is moet eens door eygen Rijpheijdt vallen (Wormerveer 1992) p. 68.
9. RAA, OAR inv.nr. 9, 11 en 17-6-1625, 22-5-1626. Vergelijk met Visser, p. 68.
10. Visser en Kaptein t.a.p.
11. Visser p. 68. Kaptein (p. 94) noemde in 1988 al dat Leeghwater betrokken was bij
de bouw van een sluis, maar legde geen expliciet verband met de sluis in de Dam
van De Rijp. In mijn toespraak bij de afsluiting van de restauratie ging ik er nog
van uit dat het feit dat Leeghwater het ontwerp van de sluis had gemaakt
helemaal onbekend was. Op dit punt zat ik er dus destijds naast.
12. RAA, OAR inv.nr. 9, 28-1-1628.
13. Ibidem, inv.nr. 196, 28-3-1628.
14. Ibidem, 21-3-1648, 27-11-1659, 26-11-1664.
15. De gegevens over de bevolking en de buizenvloot zijn ontleend aan Kaptein,
pp. 45-47, 95-101.
16. RAA, OAR inv.nr. 196; inv.nr. 11, 14-3-1648, 15-10-1653; inv.nr. 196.
17. Zie D. Aten, 'De Rijp bij opbod en afslag. Ambachtsheerlijkheid in de aanbieding',
Een nieuwe chronyke 2 (1989) nr. 2, pp. 2-6.
18. RAA, OAR inv.nr. 13, 7-12-1730, 12-1 en 16-11-1782, 1-3-1787, 23 en 30-6-1790,
31-12-1791, 4-5-1793.
19. RAA, Secretarie-archief De Rijp (SAR) inv.nr. 301, 14-2-1856; inv.nr. 667.
20. Ibidem, inv.nr. 310, 17-1-1935, 20-12-1937, 6-5-1938, 23-8-1940; inv.nr. 324, 20-4
en 15-7-1940; inv.nr. 687.
21. RAA, OAR inv.nr. 12, fol. 293, 294.
22. Ibidem, inv.nr. 13, fol. 61, 65, 67-70.
23. RAA, SAR inv.nr. 687, inv.nr. 299, 8-12-1848.
24. Zie over de reparatie van de Hondsbossche Sluis W.C. Thijssen, De Hondsbossche
stenen schutsluis te Zaandam (17e uitgave Vrienden van de Hondsbossche 2001)
pp. 23-24.
25. RAA, SAR inv.nr. 687; inv.nr. 299, 20-5-1849. Caland bouwde naderhand een zeer
indrukwekkende carrière op en verwierf eeuwige roem met zijn werk aan de
Nieuwe Waterweg, zie P.C. Molhuysen e.a. (red.), Nieuw Nederlandsch biografisch
woordenboek dl. 5 (Leiden 1921) kolom 70-77.
26. Ibidem.
27 Behalve waar anders aangegeven is deze paragraaf is gebaseerd op RAA, SAR
inv.nr. 687.
28. Zie J. van Hoof, 'Een harnas voor de hoofdstad: de Stelling van Amsterdam in
militair-historisch perspectief', in: De Stelling van Amsterdam. Harnas voor de
hoofdstad (Utrecht 2003) pp. 94-95, 110-111.
29. RAA, SAR inv.nr. 305, 28-3 en 13-9-1889.
30. Ibidem, inv.nr. 310, 25-10-1937.
31. Mededelingen van de heer J. Oldenburg, dd. 20-10-2006, waarvoor mijn dank;
D. Mantel, 'Hoe de onderwaterzetting (inundatie) in 1945 bijna de levens van
kinderen kostte', Een nieuwe chronyke van het Schermereiland 23 (2006) nr. 2,
pp. 100-110; Van Hoof p. 95; RAA, SAR inv.nr. 324, 20-4-1940.
32. Ibidem, inv.nr. 687.
33. RAA, OAR inv.nr. 13 fol. 123.
200
