Harskamp herinnert zich dat er al in de jaren dertig om de veertien dagen
een kerkdienst was. Oterleek had toen al geen eigen dominee meer.
De beide heren memoreren de grote invloed van de kerk in het dorp. De
kerk beschikte namelijk over veel land. Dat land verhuurde ze en om te
mogen huren moest je lidmaat van de kerk zijn. Dus voor de Oterleker
boeren en voor degenen die er een klein stukje grond bij wilden hebben ('een
kerkebouwtje') was het een 'economische must' om lid van de kerk te zijn.
De heer Dekker vertelt verder over het systeem van de huur. Er was
sprake van zesjarige contracten en na de 65-jarige leeftijd werd bij het einde
van zo'n contract de huur opgezegd. Het land ging dan naar een ander. Toen
er op Oterleek geen boeren meer over waren werd er aan katholieke
Heerhugowaarders verhuurd. De eis van lidmaatschapschap zal toen wel
vervallen zijn. 'De kleur van de klant was niet meer belangrijk, het ging om de
zilverlingen'.
Beide heren verzekeren dat er absoluut geen 'hokjesgeest' was op
Oterleek. Geen strenge, 'erge' gelovigen. De Oterlekers waren één, ook één in
armoede vlak voor, tijdens en direct na de Tweede Wereldoorlog. Er komt in
het gesprek een sociale tegenstelling naar voren.
'Over de weg slijten je klompen sneller' en een sociale tegenstelling.
Hierboven is al vermeld dat er in jaren dertig één katholiek gezin was in
Oterleek, met veel kindertjes. De heer Van Harskamp vertelt: die kinderen
gingen 'op het Kruis' naar school en vanwege de slechte financiële
omstandigheden thuis was het hun ten
strengste verboden op de weg te lopen,
want dan sleten je klompen veel
sneller. Een zwart padje langs de weg
bewees dat het ouderlijk gezag nog
aanwezig was.
Over de armoede gaat het verhaal
van de heer Dekker: over de
werkverschaffing voor de oorlog. Over
het volbaggeren van grote pramen,
waarna de bagger over lage stukjes
land werd uitgespreid ter ophoging.
Over de 28 huizen waar plaats was
voor 2 tot 4 koeien. De koeien werden
op de markt gekocht door opkopers en
ze werden in de winter bij diverse
De kerk van Oterleek uit 1925
172
