it de pen van Gervien Pielage 1973) In 't Houten zien. Naast :n van hout-, nheid van de rbij centraal evraagd voor zorging van :ma. Diverse kwamen zijn ter. De kunst t vooral tot :eningen met Museum Bijzondere verhoudingen. Achter het glas zit hij. Jan Adriaansz. Leeghwater. In het nieuwe museum is een speciale ruimte voor hem gereserveerd, waar Jan temidden van zijn tekeningen, krompasser, kaarten, enz. aan het werk is. De krullen liggen op de grond alsof hij nog pas aan het schaven is geweest. Voor het glas zie ik de koperen plaat en afdruk van de kaart van de Starnmeer, een van de droogmakerijprojecten waar Leeghwater bij betrokken was. Door mijn werk bij het waterschap en betrokkenheid bij het Werelderfgoed Beemster heb ik de koperen platen en de daarvan afgedrukte kaarten van Beemster van dichtbij mogen bewonderen. Als ik nu Leeghwater zo zie zitten tekenen (maar er komt nu weinig uit z'n vingers), denk ik aan de enorme klus die het Beemsterproject met zich mee bracht en de grote leerschool die deze droogmaking is geweest voor de plannenmakers, landmeters, uitzetters, dijkenbouwers, molenbouwers, slotengravers en natuurlijk ook voor Jan Adriaanszoon. Het Beemsterproject was het begin van Leeghwaters roemruchte carrière. In 1999 heeft de Unesco het predikaat Werelderfgoed aan Beemster verleend. De commissie noemde de droogmakerij 'Een creatief meesterstuk waarbij de 17e eeuwse idealen nog steeds goed waarneembaar zijn in het totale gebied'. Een van die idealen uit de renaissancetijd is de relatie tussen de mens en zijn leefomgeving: harmonie! Dit ideaal werd gevonden in symmetrie en geometrische figuren in het landschap. Zuivere vierkanten en verdeling met gebruik van de 'gulden snede' werden door de plannenmakers uitgedacht en door de landmeters in het veld uitgezet. Ik ga wat dieper in op het werk van landmeters en kaartenmakers. Een nauwkeurige kaart van het Beemstermeer en ommelanden was noodzakelijk om de schetsen en ideeën in te tekenen en een definitief inrichtingsplan te kunnen maken. Wij Hollanders waren een volk van zeevarenden en fortenbouwers en dus ook kaartenmakers van huis uit. Zie bijvoorbeeld de prachtige kaartenatlassen van Bleau! Een kaartenmaker kan niet zonder een goede landmeter. In de 17e eeuw, de Gouden Eeuw, stond Holland bekend om zijn landmeters, die de opleiding in Leiden hadden voltooid. De Leidse academie had op verzoek van prins Maurits vanaf 1600 een in het Nederlands gegeven opleiding tot militair en civiel ingenieur: 'de Nederduytsche Mathematiqua'. Beroemd uit deze tijd zijn wetenschapper Bulletin 227

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Een Nieuwe Chronyke van het Schermereiland - Graft-de Rijp en Schermer | 2005 | | pagina 47