:t oude vast te
ood op het z.g.
Iclub AW zijn
2 gashouder op
;traat stond een
ondanks de
en en dat ook
aatste huis Van
e bij de Rijpers
aar een smal
-ouw van Gerrit
ng hield, eer
ace triomfeerde
awd vliegtuigje
sgtuig stond de
e Kerkstraat er
ier kwamen wi
V' was.
oners: Rooms
toor streng var
1 gemaand bi
1 werd dat de
zo ver dat de
leerlingen van de Katholieke school St. Jozef niet de leerlingen van de
Openbare Lagere School mochten spelen. Het geloof was zo een splijtzwam
binnen de dorpsgemeenschap, die voor heel wat narigheid en onnodige
onverdraagzaamheid zorgde tot in de gemeenteraad toe, waar de
zetelverdeling lange tijd op 3 voor de Katholieken en 4 voor de protestanten
bleef staan. Veel Katholieken probeerden bij elkaar te wonen in een soort
enclave betrekkelijk dicht rond de "eigen kerk".
Van de Kleine Dam af verder naar het westen lopend komen we langs de
Openbare Lagere School, waar ik 6 jaar op heb gezeten. Het hoofd was
Teunis Pieter van Houwelingen, een magere schrale man met een witte snor
en een "vadermoordenaar" om de nek, waar we allemaal veel ontzag voor
hadden. Maar eerst zat ik bij juf Keyzer, die de eerste 3 klassen onder haar
hoede had en later in de 4e en 5e klas bij meester De Ruiter, waarvan ik het
meeste heb opgestoken. Er heerste een streng regime, want voor we de
school mochten betreden moesten we ons op het schoolplein voor de deur in
rijen opstellen en pas op het fluitsignaal van meester Van Houwelingen
mochten we ons, in colonne lopend, naar binnen begeven. Tijdens het
speelkwartier was het speelterrein in 2 door een dikke streep getrokken lijn
/erdeeld: het ene deel voor de jongens, het andere voor de meisjes. Er waren
naar 3 van de 6 lokalen, allemaal in een ondefinieerbaar lichtgroen
geschilderd, in gebruik. In elk lokaal stond achterin een grote kolenkachel,
lie door de onderwijskracht zelf aan het branden moest worden gehouden
m als het op een winternamiddag te donker werd, werden er gaslampen
ontstoken, die een koud wit licht verspreidden. Als het 's winters een paar
lagen achter elkaar bleef vriezen was er een probleem, want op de gangen
:n in de w.c.'s was geen verwarming en dus moest de waterleiding worden
fgesloten.
Even verder naast de roomse kerk was een winkel gedreven door de
amilie Kaptein, die ons protestante kinderen zeer intrigeerde, want hier
verden Mariabeelden, kruisen en andere in roomse gezinnen gewenste
ltaarstukken geëtaleerd. Maar er werden ook levensmiddelen verkocht,
zant van de verkoop van die objecten kon niemand leven.
Over de Tilbrug was er eerst de kassentuin van vader en zoon Roemer,
■aar je rond september druiven kon krijgen. En daarnaast stond een stugge
oorgevel met slechts één raam, want de toegang tot het huis zat opzij in een
groen geverfde houten gevel. Dat was, volgens zeggen, het geboortehuis van
an Adriaansz. Leeghwater. Het is inmiddels verdwenen.
Alvorens je De Rijp verliet en de weg overging in de gemeente Graft
tonden daar 2 betrekkelijk nieuwe panden, waarvan de één werd bewoond
door de gemeentesecretaris J.Dalenberg en de ander door burgemeester
133
