De Nederlandse tournee van het Chukotko Eskimo ensemble
Ergyron' (eind 1999, begin 2000), een uit Noordoost Siberië afkomstige
lans- en muziekgroep, leidt tot de verwerving van een aantal kunstobjecten,
gebruiksvoorwerpen en kleding. Hans helpt de groep op verschillende
nanieren en een vriendschapsband ontstaat. Deze dansers en muzikanten
zijn Chukchi, een door Moskou gedomineerde Siberische minderheden-
jroep, in veel opzichten verwant aan de Siberische en Noord-Amerikaanse
nuit.
Zo breidt de verzameling zich uit met gebruiks-, kunst- en
iervoorwerpen, kleding, enkele muziekinstrumenten, prenten, foto-, film- en
eluidsmateriaal. Een groot aantal boeken ondersteunt de omvangrijke
erzameling. Hans laat me een aantal objecten uit zijn verzameling zien. Ik
en onder de indruk van de expressiviteit van veel voorwerpen. Soms zijn ze
eel eenvoudig, dan weer vol raffinement. En altijd vergezeld van verhalen,
necdotes, informatie. Samen een collectie, die mijns in-ziens te zijner tijd
an ereplaats verdient in bijvoorbeeld het Leidse Rijksmuseum voor
1 olkenkunde.
en opdracht voor een steendruk
In 2003 geeft Hans aan de Dordrechtse kunstenares Els de Meijer
i pdracht om een steendruk te maken. Niet zo maar een vrije voorstelling
i laar een die dertig jaar verzamelen markeert en waarin allerlei Inuit-
oorwerpen en -symbolen verwerkt worden. Om te beginnen wordt een blok
weksteen gebruikt, hetzelfde materiaal waaruit ook zoveel creatieve en
1 unstzinnige objecten gemaakt zijn. Boven- en onderwereld, hemel en zee
orden gesymboliseerd door raaf, ijsbeer en zeehond. Rechtsonder staat een
I \uit-jager in een woestijn van sneeuw en ijs. Zijn stem, zijn drum en 'de
rote Vogel' symboliseren zijn schreeuw om gehoord te worden om
1 erwinning van zijn eigen identiteit, erkenning van zijn mens-zijn en een
Menswaardig bestaan.
De slee is via het kariboegewei gekoppeld aan jachtgereedschap
(pijlpunten), ulo (vrouwenmes), drumstok en rustplaats, die niet alleen de
j cht verbeelden maar ook de levensfasen van de mens van afhankelijkheid
raar zelfstandigheid, los-zijn, symboliseren. De grote zilverkleurige
hemelschijf staat voor drum (trommel), zon en maan. Vooral die maan is
belangrijk in een gebied waar de zon 's winters lange tijd weg is; in het
sneeuw- en ijslandschap onder de poolnacht is de maan een belangrijke
lichtbron.
Raaf, ijsbeer en zeehond nemen in noordelijke mythologieën een belang
rijke plaats in, meer nog dan in midden-Europa. Sjamanen* en deze dieren
63