kers en vanaf de hoeken was de afstand te groot om elkaar te kunnen beroe
pen. Spruitenplukkers brachten de hele dag door tussen de rijen. Bukkend
tegelijk van twee rijen de knolletjes van de stelen breken en in een kist doen.
Volle kisten bevatten grofweg 25 kilo wintergroente en leverden ongeveer
een kwartje per stuk op. Harde werkers vulden meer kisten en kregen dus
meer geld. 'Aangenomen werk', noemden ze dat. De gevulde kisten stapelden
zich op aan de wegkant. Daar wachtte Floris op nieuwe klandizie. Verkoop
aan burgers was interessant voor boeren' zegt hij, 'want het leverde evenveel
op als de verkoop aan handelaren, maar ze hadden er veel minder werk van.
De mensen kochten de groenten op het land en namen het meteen mee'.
Vertrouwen
'Tussen zeven en acht uur 's morgens kwamen de Amsterdammers voor
het eerst langs. Met twee volle zakken vertrokken ze dan om via Graft, West-
Graftdijk, Wormerveer, Zaandam en Hembrug naar huis te fietsen. Dat was
zo'n 35 kilometer met onderweg drie ponten als hindernis, 's Middags kwa
men ze dan een tweede lading halen. Het waren geen jonge mensen. Vaak in
de leeftijd van 50 tot 60 jaar. Maar ze hadden het niet slecht. Dat kon je zien.
Ze hadden gezichten van weldoorvoede mensen. Soms als ze pech met hun
fiets hadden, dan huurden ze een bakfiets. Daar kon meer in, maar zo'n drie
wieler kostte geld, dus schoten ze er financieel niet veel mee op en was het
nog harder trappen om thuis te komen'. Wekenlang leverde Floris elke avond
z'n geld in bij Kostelijk. 'Twee broekzakken vol kleingeld. Ik denk dat ik wel
enkele honderden guldens per dag bij me had. Afrekenen was een kwestie
van goed vertrouwen. Daar kwam geen boekhouding bij te pas'. Dat vertrou
wen was er tussen Floris en z'n opdrachtgever. 'Ik leverde af en kreeg dan
evenveel als de hardste werker die dag gevangen had, plus altijd een fooi. Ik
vond het prachtig werk en verdiende er al met al een fiets mee. Daar kwam
wel bij dat ik altijd als eerste op het land moest zijn om de zaak te openen
en ik ging altijd ook weer als laatste weg'. De werktijden waren simpel, van
ochtendlicht tot avonddonker.
Oude koeien
Het is allemaal inmiddels ruim 55 jaar geschiedenis, maar het kwam plots
weer in herinnering toen Floris in de herfst van 2002 in de Polder Express (de
weekkrant voor de Schermer) een feestelijke aankondiging las van het 60-
jarig huwelijksfeest van Arie en Wil Kostelijk. 'Ik las het eigenlijk te laat, maar
besloot ze alsnog een kaartje te sturen. Twee dagen later had ik al een bij
zonder hartelijke brief terug. Daarom ben ik een paar weken later op bezoek
gegaan. Onaangekondigd. Arie en z'n vrouw wonen nu in Broek op Lange-
187
