Op een avond waren de pastoor en ik op bezoek bij dokter Wegdam toen
iemand aanbelde (er was nog licht aan bij de dokter). Het was Nico Jonk die
mij onder vier ogen wilde spreken. Heeroom, we hebben vannacht het distri
butiekantoor in Edam beroofd en iemand riep daar: 'dat is Nico.' Ik denk dat
het Oom Jacob (de man van mijn zus Maiy) was dus je moet hem waarschu
wen zijn mond te houden omdat als het om zijn hoofd gaat of het mijne, dan
wordt het zijn hoofd. Zoals U weet mochten we 's avonds niet op straat zijn
dus ging ik vroeg in de ochtend naar hem toe. Hij was slager en was in zijn
winkel, ik ging naar binnen, begroette hem waarop mijn zus binnenkwam en
zei: 'wat doe jij hier zo vroeg?' 'Oh, ik moet even wat papieren afleveren bij
een pastoor in Volendam en kwam even langs.' Ik wist niet of hij zijn vrouw
iets verteld had en ik wilde geen problemen creëren. Na een tijdje ging ik
weg, reed een rondje, kwam weer terug en praatte met hem onder vier ogen.
Ik vroeg hem: 'is er nog nieuws?' 'Ja, gisteravond hebben ze ingebroken bij
het distributiekantoor en bonnen gestolen.' 'Oh ja, wie?' 'Weet ik niet, de
ondergrondse, denk ik.' Waarop ik zei - zonder een naam te noemen - 'ja,
weet ik, iemand van die groep kent mij toevallig en kwam gisteravond langs
omdat jij hem herkend had en bij naam noemde en hij wist dat jij mijn zwa
ger was en daarom heeft hij je niet doodgeschoten maar hij zei me jou te
waarschuwen dat als de Duitsers je ondervragen wie het was die je zag, het
maar beter is als je het niet meer weet als je leven je lief is. Ik had nog nooit
in mijn leven zo cru gesproken en het is ook nooit meer voorgekomen. Hij
trilde als een rietje maar hield vol dat hij het niet geweest was, hij was die
avond helemaal niet buiten geweest. Uiteindelijk overtuigde hij mij en ik heb
Nico weten te overtuigen.
14 Juli 1944 werd Nico opgepakt door de Duitsers en met anderen naar
Amsterdam gebracht. De moeilijkste tijd voor de familie en ons allemaal. Een
maand lang deden allerlei geruchten de ronde, de meesten vals, als je zoveel
zou betalen, of dit of dat....Uiteindelijk kreeg zijn vader (Jan Jonk) een bood
schap uit Amsterdam dat hij kon komen om de spullen van zijn zoon op te
halen. Hij was bang om te gaan omdat er ook een gerucht ging dat hij ont
snapt was en dat ze zijn vader wilden oppakken tot ze de zoon terug hadden,
dus vroeg hij of ik in zijn plaats wilde gaan met zijn oudste dochter (die waar
ik het al eerder over gehad heb). 'Pa' reed ons naar Amsterdam en wij gingen
naar het bureau, kregen zijn portefeuille, leeg, zelfs de Nederlandse leeuw
om zijn portemonnee mee dicht te doen, was verwijderd. Het enige wat ze
zeiden was dat hij geëxecuteerd was. Later hoorden we dat hij met een aan
tal anderen naar het strand bij Zandvoort was gebracht, dat ze daar de op
dracht kregen hun eigen gat te graven, doodgeschoten zijn en afgedekt met
het zand. Na de oorlog is er een grote ceremonie geweest op de plaats waar