van de grote branden die in de 17e eeuw het dorp teisterden, dat was in
1674, verbrandde de brug grotendeels. Daarom komen op 27 juli van
dit jaar Schepenen en Vroedschappen bijeen en besluiten "dat de afge
brande Wipbrug op 't Westend op de minste kosten zal worden opgemaakt
op die wijte als voor deze is geweest en dat daartoe het hout dat nog be
kwaam is, zal worden gebezigd".
Op 22 augustus van hetzelfde jaar wordt besloten "dat de brug zal wor
den opgemaakt op een meerdere wijdte als voor dezen" en dat "de voorzeg
de brug wederom ten allen tijden hetzij met klampen of te anderssinds zal
mogen worden vernauwd." Wat wil zeggen dat aan de rechtopgaande stijlen
van het gebint zonodig stukken hout kunnen worden bevestigd. Dit met het
doel de doorgang te versmallen. Men was bang dat bij een brede doorgang
grote wagens met zware vracht door het dorp kwamen en het wegdek kapot
ge-reden zou worden.
Niet lang daarna, op 10 juni 1695, besluit het bestuur van De Rijp de
brug wegens verval te laten vernieuwen. De regenten van Graft vroegen om
een brede brug. De Rijpers voelden daar niet voor, omdat ze bang waren
voor te zwaar verkeer van en naar Graft. Ze wilden een brug die ze konden
versmallen. Het liep uit op een rechtzaak in Den Haag; het proces van de
Tilbrug van De Rijp. Het resultaat daarvan was dat "de stijlen van de Tilbrug
volgens de uitspraak van de Hoge Raad zullen worden verwijd op 6 voet en
twee duim, tot aan boven toe". Zo gezegd, zo gedaan en op 7 augustus 1696
verklaarde Mr. Prins van Alkmaar "dat de Tilbrug tegenwoordig onder en
boven wijd is zes voet en twee duim". Wat wil zeggen dat de doorgang van
de brug 178 cm breed was.
Een nieuwe brug
De ophaalbrug uit 1696 heeft stand gehouden tot ongeveer 1920, toen
voor het verkeer een brede brug nodig was. De opbouw van de brug, met
hameigebint en balans werd verwijderd. Boven de oude onderbouw werd de
brug van houten leuningen voorzien. Een tekening bij dit artikel geeft een
beeld van deze toestand.
Tekening naar, een nogal onduidelijke foto uit de negentiende eeuw. De Tilbrug met
een prachtig uitgevoerd hameigebint. Let maar eens op de wangen naast de stijlen,
de consolevormige ornamenten links en rechts onder de uiteinden van de
hameibalk, de halfronde vorm die het gebint het uiterlijk van een poort geeft en in
het midden ervan de hangende druppelvormige versiering. De bebouwing op de
achtergrond is ook al mooi om te bekijken. Met het hoge (pak)huis waarvan het
bovenluik halfin het metselwerk en halfin de geweegde houten topgevel is
geplaatst. En met het huis geheel links, waarvan een geschulpte windveer goed
14
