De doorbraak van 1889
Het vervolg op dit artikel
stopsein te vroeg werd gegeven. Deze sabotage zou het werk geweest zijn
van bewoners van de Mijzen.3" De nood in de Mijzen was kennelijk hoog.
De dijken in de Mijzenpolder waren, net als in sommige andere oude pol
ders, te laag en te zwak. Dat de dijken inderdaad slecht onderhouden waren
bleek bij het dramatisch dieptepunt in 1889.
De doorbraak viel na een periode van hoogwaterstand. In de nacht van
25 op 26 sept. was het noodpeil bereikt, maar op 26 sept. zakte het boe
zemwater weer. Toch begaf op 27 sept. 1889 om 12 uur 's middags de dijk
van de Mijzen bij Oostmijzen het. De molenaar gaf het noodsein hoewel de
boezem het noodpeil niet bereikt had. De dijkgraaf van Uitwaterende Slui
zen machtigde de architect alle molens stop te zetten. De architect van Uit
waterende Sluizen ging vervolgens naar de Mijzen om overleg te plegen
met de dijkgraaf van het Heemraadschap Mijzen. Na de verzekering van de
dijkgraaf dat het gat spoedig gedicht zou zijn gaf de architect, na overleg
met de dijkgraaf van Uitwaterende Sluizen, opdracht de uitmaling van de
polders tot 29 sept. 's morgens vroeg te staken.32' In het gat werd de schuit
van Spaans en een zwaar beladen vlet gelegd en de overgebleven ruimte
werd met zakken zand en stenen gevuld. Het gevaar leek bezworen. Om 8
uur 's morgens op 29 sept. begonnen de molens weer te werken maar om
12 's middags werd de ramp compleet; de dijk brak weer door, waardoor de
hele polder onder water kwam te staan. Bijna alle bewoners van de Mijzen
moesten hun woning verlaten. Met behulp van de genie werd op 1 okt. het
gat gedicht.33' Op 9 okt. werd door het bestuur van het heemraadschap een
contract afgesloten met de firma C. J. van Spalt waarin bepaald werd dat het
water in ten hoogste 30 dagen uit de polder weggepompt zou worden. Het
droogmalen moest op 10 okt. beginnen en kostte f 10000,-.34' Dat de reden
voor de doorbraak de hoge boezemwaterstand en schade aangericht door
een stoomboot zou zijn, werd door de architect van Uitwaterende Sluizen
naar het rijk der fabelen verwezen.36' De doorbraak was een gevolg van
slecht onderhoud.
Dit artikel geeft slechts een beknopt overzicht van de geschiedenis van
de Mijzenpolder. De auteur is momenteel bezig met een boek over de
156