terkerken door de Hollandse graaf aan de abdij van Egmond geschonken, uti
waardoor het Mijzenkerkje onder de Egmondse abdij kwam.6' De abdij van de
Egmond kwam in 1561 onder het Bisdom Haarlem en werd op 5 juni 1573 Alt
verwoest tijdens het verzet tegen het Spaanse leger onder leiding van So- se
noy. Omstreeks die tijd zal het kerkje van Mijzen door de gereformeerden kla
in gebruik genomen zijn. Het Mijzenkerkje was in ieder geval tot 1347 een zei
parochiekerkje. Daarna komt het in de Rekeningen van de Officiaal voor als da;
kapel (capella). Het kerkje zou een van de weinige voorbeelden zijn van een
opgeheven parochie.7' In het vervolg van dit artikel zal het kerkje vaak de Be
Mijzenkapel worden genoemd, ook al kan het toen nog een parochiekerk
geweest zijn. Mij
Frii
De stichtingstijd hui
Wanneer de stichting van de Mijzenkapel ongeveer plaatsvond is af te 'an
leiden uit de twee oudste vermeldingen van de kapel. De kapel wordt al ge- sch
noemd in een oorkonde van 28 dec. 1063.8' Deze oorkonde beschrijft dat be\
bisschop Willem I van Utrecht (de helft van) de vijf Echternachse kerken en
aan aantal dochterkerken teruggaf aan de abt van Echternach. Onder die en
dochterkerken wordt de Mijzenkapel met name genoemd (Misnen). De ker- sta
ken waren eerder door de graven Dirk III, Dirk IV en Floris I in bezit geno- nin
men. Ten tijde van Floris I vielen de kerken 'propter continuam bellorum se- tek
ditionem' (wegens voortdurende oorlogsonlusten) terug aan keizer Hendrik die
IV. Deze gaf ze aan zijn vriend en helper bisschop Willem I van Utrecht.9'
Deze bisschop gaf ze vervolgens (voor de helft) terug aan Echternach.
Ook de kerkenlijsten van Echternach maken melding van de Mijzenka
pel. Op de eerste twee folio's van een Echternachs Sacramentarium in de
Bibliothèque Nationale in Parijs wordt de Mijzen kapel (Misna) genoemd bij
de moederkerk Heiloo (Heiligenlo).6' Erbij vermeld staat: 'eccesiae quas
Theodoricus habet' (kerken die Dirk bezat). De Dirk uit de kerkenlijsten
moet gezien het feit dat de stichting van de Mijzenkapel volgens de oorkon
de vóór 1063 viel óf Dirk III (993-1039), óf Dirk IV (1039-1049) geweest
zijn. De stichtingsdatum van de Mijzenkapel valt dus vóór 1049. Gezien het
geschatte ontginningstijdstip van de Cock is de kapel waarschijnlijk aan het
einde van de tiende eeuw gesticht.
Onder de graven
Op den duur vielen de Echternachse kerken (en dochterkerken) weer on
der de graven. In 1156 zag de abt van Echternach af van zijn rechten (hij
was voor de helft eigenaar). Toen kwamen de kerken dus voor de helft on
der de graaf. Floris III (1157-1190) besliste de strijd met de bisschop van
146
