Deuren
De entree is het visitekaartje van een gebouw en nodigt daarom extra uit
tot verfraaiing. In de vorige eeuw werden huisdeuren vaak voorzien van
gietijzeren sierroosters met bijvoorbeeld bloemversieringen, koeienkoppen
(Raadhuisstraat 41, Graft) of paardenkoppen. Er liggen ook twee kopjes van
een konings(?)paar, die waarschijnlijk ergens in Noord-Holland op een
deurrooster hebben gezeten. Aan het eind van de vorige eeuw ontstonden
smeedijzeren sierhekjes, waarmee het raam in de voordeur versierd èn be
veiligd werd. Wat we ook vaak in de voordeur verwerkt zien, is de brieven
bus. Ook zo'n detail weerspiegelt mode, smaak en rijkdom. Heel mooi zijn
de drie getoonde brievenbussen in hun verschillende stijlen: één van gietij
zer van omstreeks 1900, één van messing van iets later datum en één van
keramiek van omstreeks 1930.
Bovenlichten verschenen toen door de toenemende welvaart de kamers
en gangen hoger werden. Daardoor kwam er ruimte tussen de deur en het
plafond. Deze bovenlichten werden vaak mooier gemaakt, o.a. door sierlij
ke traceringen, gietijzeren sierwerk, glas-in-loodraampjes of schilderwerk.
Vooral de eerste twee versieringen komen voor. Bij de gietijzeren ornamen
ten gaat het vooral om 'levensbomen'.
Vier deuren. Vlnr. met gietijzeren sierrooster, met siersmeedwerk, met profilering in
Empire- en Art Deco-stijl. Deze deuren zitten in de panden Westeinde 24 en 20,
Schermerhom; Noordeinde 5, Noordeinde; Noordeinde 80, Groot-Schermer.
40
