'De Versierde Gevel' heeft in ieder geval nog eens bevestigd dat het Scher
mereiland een rijke 'versier'geschiedenis heeft en dat daarvan nog heel wat
restanten en afbeeldingen zijn terug te vinden. Dit artikel is, net als de ten
toonstelling, niet meer dan een eerste verkenning van dit boeiende terrein.
Het zou prachtig zijn als al dit materiaal eens uitgebreider werd onderzocht
en beschreven. Op het gebied van bouwen en architectuur vormt het Scher
mereiland nog een vrijwel onontgonnen terrein. Als deze tentoonstelling de
bezoeker gestimuleerd heeft om met meer dan gewone aandacht om zich
heen te kijken en zich eens te verdiepen in het uiterlijk van de gebouwen
om hem of haar heen, dan heeft zij daarmee al veel bereikt.
joke den Hengst
Leo den Engelse
Met dank aan Martien Verkerk voor het kritisch lezen van het verhaal en
waardevolle aanvullingen, en aan de heer P. Leguit voor gegevens over de
eerste steen op Tuingracht 28.
Illustraties
Foto's: L. den Engelse (pag. 43), C. de Gooijer (pag. 40, 41, 52, 55, 56),
A de Jong (pag. 46).
Afbeeldingen op pagina 44 boven, 50, 51: Janse en De Jong (1970), pagina 44 onder:
De Jonge (1991).
Noten
1Als bij een straat geen dorpsnaam is genoemd, betreft het steeds De Rijp.
2. De gevel heeft deze ornamenten gekregen in het laatste kwart van de achtiende
eeuw. (VanAgt, 1953)
Gebruikte literatuur
Agt, J.J.F.W. van, De Monumenten van geschiedenis en kunst van Waterland en om
geving, Den Haag, 1953.
Haslinghuis, E.J., Bouwkundige termen, Utrecht/Antwerpen, 1986.
Janse, H., 'Muurankers', Nederlands volksleven, 1964, 79 - 81.
Janse, H. en De Jong, S., Houten huizen, een unieke bouwwijze in Noord-Holland,
Zaltbommel, 1975.
Jong, C. de, Gebouwd in De Rijp, Wormerveer, z.j.
Jonge, S. de, Zaans bouwkundig alfabet, Zaanstad, 1991
Komen, K. 'Het geheim van de levensboom', Oud Alkmaar, II (1976), 85 - 94.
Komen, K., 'Bovenlichten', Oud Alkmaar, II (1976), 107 - 111.
Kruizinga, J.H., Ornamenten van huis en hof, deel I en II, Bussum, 1963.
Nijhoff, P., Emaille reclameborden in Nederland, Amsterdam, 1986.
Offenberg, G.A.M., Gevelstenen in Nederland, Zwolle, 1986.
58