Muurankers
Een muuranker is een gesmeed of (later) een gegoten stuk ijzer, waar
mee men constructiedelen zoals muren, balken en stijlen vastmaakt en op
hun plaats houdt. In eenvoudige vorm gaat het om een gesmede rechte
staaf, een S, een Y, een X of een rozet. Gebogen muurankers zijn sterker
omdat ze een grotere spreiding van krachten bewerkstelligen.
De oudst bekende ankers in Nederland stammen uit de 13e eeuw. Een
voorbeeld zijn de muurankers van kasteel Ammersoyen. In de late Middel
eeuwen komen er als versiering merktekens op het uiteinde van het anker
voor, b.v. Franse lelies, klaverbladen of Andreaskruisen. Deze versieringen
werden waarschijnlijk mogelijk door de betere kwaliteit van het ijzer.
Sierankers werden wel bewerkt als initiaal, monogram, jaarcijfer, spiraal
of bloem (lelieanker).
Na het midden van de 17e eeuw maken smeedijzeren muurankers geen
deel meer uit van de architectuur en komen smeedijzeren sierankers vrijwel
niet meer voor. Gietijzeren sierankers worden daarna nog in grote aantal
len toegepast, zoals zelfs een korte wandeling door De Rijp al laat zien.
Muurankers in de vorm van jaarcijfers kwamen voor op de nu verdwenen uitbouw
aan de oostzijde van het pand Jan Boonplein 8. Destijds de bakkerij van De Moes,
nu de makelaardij van Marjan Schokker. De tekening werd in 1940 gemaakt door
de latere architect Jaap Schipper.
Collectie Gemeenschappelijke Technische Dienst Graft-De Rijp en Schermer.
53
