Doorsnede van de Damtoren.
De muren zijn meer dan een meter dik.
Uit:: De Nederlandse monumenten van
geschiedenis en kunst, 1953.
gravure niet goed getekend was of
dat men in 1661 bezig was een
andere toren te bouwen.
Als je van het laatste uitgaat, dan
is het wat betreft de beëindiging van
de toren gissen geblazen.
Dat gissen heb ik gedaan en in
een schets verbeeld. De toren is
opgevat in de geest van de
Noordnederlandse baksteengotiek,
waarvan de Grote Kerk deel
uitmaakt. Zoals de toren er op de
schets uitziet zo zou hij er misschien
uitgezien hebben als hij in 1661
afgebouwd zou zijn. Ik zeg het heel
voorzichtig, zoals u merkt.
Bovenop het huidige 'vierkant' (in
De Rijp uitgesproken met de
klemtoon op de laatste lettergreep)
zijn eerst twee smallere verdiepingen
geplaatst. Daar boven op staat een
achtkante 'lantaarn' die bekroond
wordt met een peervormige
afdekking. Als je nu de twee
schetsen van de kerk bekijkt op
de ene schets zie je de toren van nu,
op de andere de toren na de
voltooiing - dan valt onmiddellijk op
hoe duidelijk gotisch de kerk nu is. Je
ziet hoe sterk de kerk aan stijl heeft
gewonnen vergeleken met de kerk
van nu, met zijn afgestompte toren.
Ja, de kerk ziet er veel completer
uit met zijn gotische toren. Nog
mooier zou hij zijn als de
vieringstoren, die op de kruising van
het schip en het transept heeft
gestaan, herbouwd zou worden. Of
zou dat té mooi zijn?
Jan Deckwitz
40
