een zelden voorkomend delict, en het werd algemeen als onterend
beschouwd.
Dat maakte de aanklacht op zichzelf' niet waarschijnlijk. Yda Joosten
zou deugdelijke bewijzen moeten hebben als ze haar beschuldiging waar
wilde maken, en die had ze niet. De beschuldigde persoon is in deze
rechtzaak ook niet de dominee, maar zijn vrouw. Ze wordt aangeklaagd
wegens 'aster, en ook veroordeeld. Yda Joosten kreeg de straf die in zulke
gevallen gebruikelijk was. Ze moest ten overstaan van de rechtbank met
gebogen knieën en gevouwen handen bekennen dat zij in strijd met de
waarheid een vals gerucht had uitgestrooid, en openlijk verklaren dat haar
man en de vrouw van Jelle Jacobsz. onschuldig waren.131
Toch krijgen we de indruk, dat er met Grasmeer iets verkeerd moet zijn
gegaan. Zijn vrouw is kwaad gerucht over hem blijven verbreiden. We zien
haar in 1648 tweemaal voorde rechtbank terug.' In april 1648 blijkt, dat
ze samen met haar zusje Griet"51 in hechtenis genomen is. In november
worden die twee dan veroordeeld. Ze moeten allebei een boete betalen
van 26 Kennemer ponden, dat is 33 gld. 8st., voor die tijd een aanzienlijk
bedrag. Ze moet dus iets ergs gedaan hebben, en in dit geval moet het
haast wel zijn dat ze haar verhalen bleef vertellen.
Ze heeft daar ook succes mee gehad; niet bij de justitie, maar wel bij de
gemeente. Voor een dominee was het haast even erg in opspraak te
komen als werkelijk schuldig te zijn. Er vormden zich partijen, en het lijkt
er op dat Oostgraftdijk heeft gekozen voor de vrouw, en Westgraftdijk
voor de man. Het geschil liep zo hoog op, dat de eenheid van de gemeente
definitief verbroken was. Oost en West maakten zich kerkelijk los van
elkaar. De Oostgraftdijkers gaven als reden 'het ongeregelde leven ende
kennelijcke feylen van haaren predicant Wilhelmus Grasmeer'.""'
Voor hen was de man dus schuldig, ook al dacht de rechtbank daar
anders over. Die schuld kan ook niet zijn gebleken, want de
Westgraftdijkers handhaafden hem als predikant in volle rechten. Het is
Grasmeer zelf geweest, die een einde aan de relatie heeft gemaakt. Zijn
verdere lotgevallen doen hier niet ter zake, want hij heeft Graftdijk in 1650
voor altijd vaarwel gezegd. Van het overspel horen we daarna nooit meer.
Trijn Simons is trouwens in 1650 gestorven, waarschijnlijk in het
kraambed, als we terecht vermoeden dat ze een jonge vrouw geweest
moet zijn. Zij was de eerste, die in het nieuwe kerkgebouw van
Westgraftdijk ter aarde besteld werd. Of Yda Joosten en Willem Grasmeer
de plechtigheid bijgewoond hebben vermeldt de historie niet. De
eensgezindheid tussen de beide echtelieden is er in elk geval niet door
hersteld. Wat Grasmeer door de kerkelijke vergaderingen wordt verweten
48
