Pillendoosjes met toegfevoegfde waarde
het herlezen van mijn Chronykes kwam ik een aantal dingen tegen.
aar ik alsnog op wil reageren. In nummer 3 van jaargang 12 - juni
1995 - staat een artikel van de heer J.W. ten Veldhuys, over de gezondheid
szorg in de Schermer, vanuit Oterleek en Schermerhorn.
Mijn moeder, Eefje Vader, bewaarde een aantal pillendoosjes uit de jaren
1890 - 1904. Ronde en rechthoekige doosjes, pastelkleurig roze en blauw, met
versierde etiketten. De rechthoekige doosjes zijn van W.C.C. ten Veldhuys,
arts te Stompetoren. Eén doosje was bestemd voor "kindje D. Vader. Drie
maal daags een poeder. 25-7-04."
D. Vader was mijn grootvader, het kindje mijn moeder en ze was op dat
moment bijna 4 maanden oud. De doosjes krijgen voor mij nog meer waarde,
nu ik er mij de arts Ten Veldhuys bij kan voorstellen. Waarschijnlijk heeft hij
ook geassisteerd bij de geboorte van mijn moeder, op 1 april 1904, in de
boerderij aan de Noordervaart. Het was een te vroege geboorte, te wijten aan
de emoties en drukte bij het afbranden van de naastgelegen boerderij van de
familie P. v.d. Horst, in de nacht van 30 op 31 maart.
De ronde doosjes dragen de naam P.H. Schröder op het etiket. Geen
vermelding van arts, apotheker of plaatsnaam. De medicijnen zijn
voorgeschreven aan: "Den Heer C. Vader 8 october 1890" en "Den Heer W.
Vader 18-3-1891", ooms van mijn moeder.
P.H. Schröder wordt niet genoemd in het rijtje artsen in het artikel. Misschien
een waarnemer, arts van elders, of apotheker?
Het fragmentje over de bijna-verdrinking van de zoon van dokter Ten
Veldhuys sprak me erg aan. Ook mijn moeder verdronk bijna in de Noorder
vaart en werd op het laatste nippertje gered. Ze heeft er een - bijna -
levenslange angst voor water aan overgehouden. Eindeloos heeft ze
geprobeerd haar angst te overwinnen door telkens weer een zwembad in te
stappen, maar ze bleef zich krampachtig vasthouden aan de kant en raakte in
paniek zodra ze die losliet. Pas toen ze 68 jaar was heeft ze de strijd
gewonnen en behaalde ze haar zwemdiploma.
Laatste opmerking: in 1904 nam men het kennelijk niet zo nauw met de juiste
schrijfwijze van persoonsnamen. Op één etiket staat dokter Ten Velthuys
vermeld met een "t"; op beide andere is het Veldhuys met een "d". Zijn
kleinzoon tekent met een "d", dus daar houd ik het ook maar op.
Mevr. N.C. de Graaf, Middelhof 2, 1851 BX Heiloo
68
