77
Tussen 1878 en de eerste wereldoorlog beleefde men in De Rijp met recht een
bloei-tijd. Deze was in de letterlijke zin van het woord de periode van
genoemde gebroeders Admiraal, die als de besten wisten wat een plant nodig
had om in volle pracht te bloeien en vrucht te dragen. De herinnering aan
deze tijd is zo goed als uitgewist...
Gelukkig kwam het Rijper Museum in het bezit van bewaard gebleven
documenten en voorwerpen, die werden aangetroffen in de nalatenschap van
de in 1993 overleden J.Admiraal te Heemstede. In overleg met de familie
heeft de uitvoerder van diens laatste wilsbeschikking, de heer C.A.Windig,
een regeling getroffen om de musea in De Rijp en Beemster zoveel mogelijk
van dienst te zijn. Naar aanleiding daarvan is mij gevraagd een en ander te
willen toelichten.
De alleroudste Rijpers, die nog goed van memorie zijn, zullen zich nog de
kweektuinen en kassen aan de Tuingracht en de boomkwekerij aan de
Grafterbaan kunnen herinneren. De familie woonde aan de Tuingracht, die in
haar tijd wel de "Admiralengracht" mocht heten: De Rijp heeft in het verleden
wel vaker naar de hoofdstad gelonkt, want is er ook niet een Keizersbuurt en
staat "Het Stadhuis van Amsterdam" niet zeer uitnodigend op de Dam - met
volledige vergunning!
Eén van de heren Admiraal heb ik nog gekend en ook bezocht. Hij was toen
bloemist in ruste, maar toch de hele dag met planten in de weer en met zijn
gedachten nog altijd bij wat hem lief was in de Beemster en De Rijp. Hij
woonde toen in Haarlem en verveelde zich nooit. Was hij niet in de
bescheiden, maar heel mooie achtertuin, dan zat hij in de huiskamer te
tekenen of hanteerde er het houtsnijmes om bloemen en bladeren na te
bootsen in een harde plank, die als kapstok was bedoeld.
Hij legde ook in korte aantekeningen zijn levensverhaal vast, die gelukkig niet
verloren zijn gegaan, zodat we met enige inspanning kunnen inhaken op de
herinneringen die hij, als neef van mijn grootmoeder, ons heeft toevertrouwd.
Deze Aldert Admiraal was de middelste van de drie broers, die ons van de
affiche aanzien waarmee we vorig jaar werden uitgenodigd de tentoonstelling
in het museum te bezoeken.
Het markante driemanschap zat, volgens broer Aldert, vroeger graag op een
damhek te genieten van de vergezichten en avondluchten boven de weilanden,
die behoorden bij "Broedersbouw" aan de Oostdijk in de Beemster. Hier
werden zij geboren tussen 1855 en 1860. Zij hadden het voorrecht, van hun
ouders te leren genieten van de natuur. Dan zaten ze op een heerlijk warme
dag (in september) boven op een hek, ja boven op een hek. en samen met
vader en moeder beleefden ze de schoonheid van een altijd wisselend
vergezicht achter de boerderij.
De nog bestaande grote stolpboerderij uit 1742 is stellig één van de