58
Toosse pottie
Zijn kameraden hadden hem eindelijk weten over te halen mee te gaan op een
vakantietochtje van een paar dagen, maar die enige keer dat hij niet in zijn
eigen bed had geslapen, was Henk allerminst bevallen.
"Ik moet de kerk kunnen zien. Hier ben ik geboren en hier wil ik ook
sterven", was een vaak herhaalde uitspraak van Henk Koomen.
Het schiereiland aan de oever van de Graftdijker Moor, met uitzicht op de
kerk van West-Graftdijk, daar was Henk Koomen verankerd en daar was het
ook dat hij, veel te jong, is gestorven.
Evenals zijn vader Klaas had Henk een uitgebreid repertoire van
uitdrukkingen en grappen waar alleen ingewijden van konden meegenieten.
Als hij mij zag fietsen riep hij vaak: "Toosse pottie!" en grijnsde dan
vergenoegd als ik antwoordde met :"Main vader has haaie hote bonte".
Of hij hief waarschuwend een wijsvinger, onder het uitspreken van de voor
anderen raadselachtige woorden: "Binnen een jaar..."
Van mijn geboorteplaats Driehuizen verhuisden wij in 1932 naar
West-Graftdijk, waar mijn vader een bakkerij huurde, schuin tegenover
Henk's geboortehuis. In november 1933 brandde het spul tot de grond toe af.
Alleen de bakkersoven stond nog overeind.
Op die plaats werd later de "nieuwe werf" van Van der Beidt gebouwd. Elke
keer als ik de grijze betonmuur langs de dorpsstraat passeer, denk ik even aan
mijn eerste jeugdherinnering en aan Henk. Ik weet dat ik aan de hand van
mijn moeder bij de restanten van het afgebrande huis stond en dat ik tussen de
zwartgeblakerde resten iets wilde pakken, een naaimachine of een strijkijzer
of zoiets, maar moeder hield me tegen. Volgens Henk was er een
leeftijdgenoot van me die mijn piespotje in de ruïne had zien liggen en daarbij
had geroepen: "Toosse pottie", dus Koos zijn potje. Dezelfde kleuter leerde
laat praten en, alweer volgens Henk, bracht dat jochie op zijn vijfde of zesde
jaar het tot zinnen als: "main vader has haaie hote bonte", te vertalen als:
"mijn vader maait grote bonken gras".
Een rijm uit een oud schoolboek bracht Henk tot de volgende vermaning:
De oude had een schat vergaard,
jonker erfde huis en haard.
Jonker had een knecht of vier
en een span voor zijn plezier.
Alles ging hem in galop
maar.binnen het jaar was jonker op!
Henk Koomen, een bijzonder mens en nog levend in mijn herinnering.
Koos Jonker.
